Sabitfikir
Künye | Yazarlar | Giriş Yap

Dosya


Dosya

İkisiBirArada // Başlangıçta gönüllü, sonrasında zorunlu yolculuklar...




Toplam oy: 941
Bir tarafta George Prochnik’in kaleminden Stefan Zweig’ın, bir tarafta da Stefan Zweig’ın kaleminden İkinci Dünya Savaşı öncesi Avrupa’sının dokunaklı portresi.

Biyografik metinlerin çok azı Stefan Zweig’ınkiler kadar “keyif”le okunur kanısındayım. Örneğin Nietzsche’yle ilgili cümleleri, ilk okuduğumdan bu yana hafızamdaki yerini koruyor: “Bir Alpler otelinin altı franklık bir pansiyonunda ya da Ligurya kıyılarında derme çatma bir yemekhane. Kayıtsız müşteriler, çoğu ‘small talk’ denen küçük sohbete dalmış orta yaşlı hanımlar. Çan sesi üç kez yemeğe çağırdı. Eşikten biri, adımını atıyor: Omuzları düşük, hafif kambur, güvensiz. Bir cehennemden çıkıyor gibi hep beceriksizce yürür bu ‘yedide altı kör’ adam yabancı odaya doğru. Koyu, iyi fırçalanmış temiz elbiseler, yine esmer bir yüz, dağınık, koyu kumral, dalgalı saçlar. Kalın, neredeyse yusyuvarlak perdahlanmış hasta gözlüklerinin arkasındaki gözler de koyu.” Dünya Fikir Mimarları’nin ilk cildinde, Kendileri ile Savaşanlar’da, böyle bir başlangıç yapıyor Nietzsche portresine Zweig. (çev. Gürsel Aytaç, İş Bankası Kültür Yayınları) Devamındaki betimlemeleri daha da kalınlaştırıyor atmosferi; iyiden iyiye canlanıyor Nietzsche imgesi. Sancılarla, ağrılarla sarsılan hastalıklı bir vücut, kopkoyu bir yalnızlık, ürkekçe atılan adımlar, göçebelik yılları... Üstelik yalnızca Nietzsche ya da Dünya Fikir Mimarları ciltlerindeki diğer isimlerle ilgili yazdıklarında değil; kaleme aldığı her biyografi de benzer bir etki bırakır Stefan Zweig. Dolayısıyla, işte böylesi bir ismin biyografisini yazmak gerçekten de hiç kolay değildir. George Prochnik, buna cesaret etmiş!

 

 

 

George Prochnik, hemen giriş yazısından başlayarak, kendi hikayesini de göz ardı etmeden, ona “yakışır” bir anlatımla ele alıyor Stefan Zweig’ı. Özellikle “Kitap İnsanları” bölümünde, fotoğraflardan yola çıkarak yazdıkları oldukça dikkat çekici. Ama asıl mesele, Stefan Zweig’ın oradan oraya savruluşu tabii ki; kitabın adına da yansıdığı gibi, sürgünlüğü... Kuşkusuz Stefan Zweig’ın Nietzsche’yi bu kadar etkileyici resmetmesinin gerisinde de –farklı nedenlerle tatmış olsalar da– bu sürgünlük kavramı yer alıyor. Başlangıçta gönüllü, sonrasında zorunlu yolculuklar...

 

Stefan Zweig’ın gerçekleştirdiği yolculukların izini George Prochnik’in biyografisinden de sürmek mümkün ama Türkçede,  İmkânsız Sürgün kitabıyla neredeyse eşzamanlı olarak yayımlanan bir kitap daha var bu konuda yol gösterecek: Yolculuklar. Stefan Zweig’ın 1902-1940 yılları arasındaki yolculuklarına dair izlenimlerinin yer aldığı kitapta Londra, Oxford, Viyana, Paris, Avignon, Anvers, Floransa, Sevilla, Zürih, Salzburg gibi şehirlerin yanı sıra Amerika (New York, Boston, Detroit), Rusya (Moskova) ve Hindistan’ı da (Gwalior) geziyoruz birlikte.

 

 

 

Söz konusu iki kitabı bir araya getiren, yalnızca eşzamanlı yayımlanmış olmaları değil; bir şekilde kitapçılarda yan yana düşerlerse kapak görselleriyle de bir hayli albenili olacaklardır. Bir tarafta George Prochnik’in kaleminden Stefan Zweig’ın, bir tarafta da Stefan Zweig’ın kaleminden İkinci Dünya Savaşı öncesi Avrupa’sının dokunaklı portresi.

Yorumlar

Yorum Gönder

Yeni yorum gönder

Diğer Dosya Yazıları

Günlük yaşantıdaki kurallar çoğu zaman, yazılan eserler için de geçerlidir. Zorla gerçekleşen, kendine biçilen rolden fazlası istenen veya aşırıya kaçan her şey güzelliğini yitirir. Şair Eyyüp Akyüz, son kitabı Eskiden Buralar’da, adeta bu bilginin ışığında şiirlerini uzun tutmadan bitiriyor ve akılda kalan mısraları bize yadigâr kalıyor.

 

-Kimsin?

-Anneannemin torunuyum.

 

Divan Edebiyatı, sahibi meçhul bir kavram. Her halükârda 20. yüzyılın başında ortaya çıktığı konusunda bir tartışma yok. İskoçyalı oryantalist Elias John Wilkinson Gibb’in 1900 yılında yayınlanan Osmanlı Şiiri Tarihi kitabında bu kavrama hiç yer verilmez. Hepsi batılılaşma döneminde düşünülen isim alternatiflerinden biridir “Divan Edebiyatı”.

Arap coğrafyasında üretilen roman, öykü ve şiirler son yıllarda edebiyat gündeminde karşılık buluyor. Avrupa başta olmak üzere Batı’da düzenlenen büyük ve uluslararası kitap fuarlarındaki temsiliyetin güçlenmesi, en yeni eserlerin prestijli birçok ödüle değer görülmesinin bu ilgideki payı büyük elbette. Batı’nın doğuyu gördüğü “egzotik göz”le romantize edilemeyecek bir yükseliş bu.

Yirminci yüzyıl başlarında İngiltere genelinde Müslümanlara yönelik hasmane tavırlar öne çıkarken, İslam’ı seçenlerin sayısında da gözle görülür bir artış söz konusudur. İslam’la müşerref olan bu şahsiyetler, yeri geldiğinde İslam dünyasının savunucuları olarak da önemli faaliyetlerde bulunmuşlardır.

Kulis

Bir Rüya Gibi Dağılacak Olan Hokkabazlar Dünyasında Yaşıyoruz

ŞahaneBirKitap

Kaan Burak Şen, yavaştan genç yazar olarak anılmanın sonuna doğru geliyor; Mutlu Kemikler üçüncü kitabı… Kafası bir hayli tuhaf. Şimdilerde bir roman yazdığı da söyleniyor, fakat öncesinde belirtmekte fayda var: Mutlu Kemikler öykü derlemesi henüz çıktı, pek başka bir kitaba benzetilecek bir havası da yok bu kitabın.

Editörden

Tıp ve edebiyat ilişkisi, tıbbın insanla olan ilişkisi gibi tarih boyunca şekil değiştirmiş, her dönem yeni yaklaşımlarla genişlemiştir. Tıbbın tarihi, insan acılarının da tarihidir aslında. Edebiyatın içinde kapladığı yer, diğer bilim dallarından hep daha büyük olmuştur tıbbın.