"Ah sanatçı olmak vardı aslında
Dünyayı baştan yaratmak için
Anarşist olup bir yandan da
Milyonerler gibi yaşamak için!"

Zenginlik ilginçliktir biraz da. En azından istenilen zamanda istenileni ilginç kılabilme yetisidir. İlginç olanı ünleyebilmenin refahı, mülkiyetin karşı konulamaz cesaretidir. Harita ve Topraklar da bu bakımdan ilginç bir kitap. Fransız burjuvazisine kusursuz villalar yapmakla namlı mimar babanın oğlu Jed Martin'in, bir yolculukta rastladığı Michellin yol haritalarından sanat şaheserleri yaratabileceği kadar ilginç. Şans eseri karşılaşılan 1/150000 ölçekli Creuse, Haute Vienne bölgesi haritası ve görsel sanat mezunu Jed Martin'in 'bu kadar göz alıcı, duygu ve anlam yüklü bir nesne görmediğine' ikna olarak Michellin haritalarını fotoğraflama cesareti.

Doğuştan üst sınıf Jed Martin'in cesaretinin 'Harita topraktan daha ilginçtir' iddialı bir sergiyle yeni ve ilginç bir akım yaratması; ''Hiç göze çarpmamış, yararlı bir nesne olan Michellin haritası da aynı haftalar içinde Liberation'un utanıp sıkılmadan 'toprağın büyüsü' olarak adlandıracağı şeyi insanlara öğreten bir araca dönüşmüştü.''


Michellin firmasının maddi ve manevi övgüsüne mazhar olan Jed Martin daha sonra bir bourbon viskisinin etkisiyle resme dönüş yapacak kadar zengin. Bill Gates'ten Steve Jobs'a ünlü şahsiyetlerin resimleriyle huzura erecek kadar ilginçtir; ''Zenginlik birdenbire bir kıvılcım yağmuru gibi yağmıştı üstüne, onu her türlü parasal boyunduruktan kurtarmıştı.''

Michel Houellebecq, ses getiren, çok satışlı Temel parçacıklar'ın ardından Türkçeye çevrilen bu üçüncü romanında Fransız Burjuvazi geleneğine ayna tutarken istemeden de olsa sermaye ve sanat ilişkisine de değiniyor. Fransız üst sınıfının tipolojisini, araba seçiminde gösterdiği hassasiyete kadar derinlemesine irdeliyor yazar; ''Elli yılı aşkın bir süredir Toyota’nın ticari vurucu gücüne, Audi'nin mücadeleciliğine karşın dünya üstündeki kentsoylular genele bakıldığında Mercedes'e bağlı kalmışlardı.''

Houellebecq, markaları detaylı bir sosyo-ekonomik süzgeçten geçirmesine karşın üst sınıfın sanat üretimindeki rolünü, ilginci ve önemliyi belirleme ayrıcalığını, kısa vakitte zenginliğe açılan kapılarını ise sadece romanın akışı gereği aktarmak zorunda kalıyor. Bu zorunluluk kendini roman akışındaki kopukluklar, zaman diliminin ani ilerleyişi veya duraksaması olarak açığa vuruyor.

Temel Parçacıklar'daki gibi tanınmış kişilere romanında yer vermeyi sürdürüyor Houellebecq. Fransız yazar Frédéric Beigbeder'in yanı sıra kendisi de eleştirmen olarak romanın belirleyici karekterlerinden birini temsil ediyor. Öyle ki Michel Houellebecq, olay örgüsünün doruk noktası olarak düşünülmüş polisiye cinayetin kahramanı olarak karşımıza çıkıyor. Üç bölümlük romanın son bölümündeki cinayetin ilgi uyandırabilecek tek yanı dışavurumcu ressam Jackson Pollock'un bir tablosundan esinlenerek işlenmiş olma ihtimali. Romanın doruk noktası olarak tasarlanan ama inceliksiz kaleme alınmış, romana hiçbir katkı sunamayan, dedektif romanlarından rol bile çalamayan bu zoraki bölüm romanın da uzatmaları oynadığını okuyucuya duyuruyor.

Fransa'nın en önemli ödüllerinden biri kabul edilen 'Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü'ne layık görülen Harita ve Topraklar Fransız burjuvazisi temelinde bir burjuvazi methiyesi. Burjuvazi sınıfına bir saygı duruşu. Fransız burjuvazisine büyük ölçekli göz atmak isteyenler için ideal bir harita. Fazlasını arayanlar içinse bu harita topraktan daha ilginç değil.