Yayınevinizin isminden Büyüyenay’dan yola çıkalım öncelikle isterseniz; web sitesindeki yazıda ayın halleriyle insanın kemale erme, değişme, olgunlaşma sürecini benzetiyorsunuz. İsmini de bu fikirden yola çıkarak mı koydunuz?
Yayınlarınız bu “kemale erme” sürecine mi hizmet ediyor?
Gecelerimizi aydınlatan “Ay” insan ruhunda nezih, saf çağrışımlar yapan Yaratışın nişanelerinden biri. Sanat ve edebiyatta da “Ay”la ilgili oldukça zengin anlatımlar var. O çok güçlü bir sembol. İnsana ait güzellik bile en kâmil haliyle ve ayrıcalıklı bir şekilde “ay yüzlü” diyerek bir benzetme aracı olarak ifadelendiriliyor. Gündüz güneşten aldığı ışığı bize sunan gecemizi halden hale girerek aydınlatan “Ay”ın hallerinin insan psikolojisinde de karşılığı olduğunu hep düşünmüşümdür. Ay yüksek bir fedakârlık örneği gibi gelir bana. Bütün evrelerinde, en kemal hali olan dolunayken de en zeval hali olan incecik bir hilalken de o ışığını bize sunma çabasından vazgeçmez. Görevini her hal ve durumda yerine getirmeye çalışır. Bu yüzden insan için dünyadaki tutum ve davranışlarında “Ay”ı örnek almalıdır desek yanlış olmaz.
İnsan en muktedir olduğu zaman da en güçsüz olduğu zaman da hakikatle olan bağını koparmamalı, iyilik düşüncesini taşımalı, her zaman ve halde onun hizmetinde olmalıdır. Ancak o zaman çabalarımız bir değer ifade edebilir, bir değeri geleceğe doğru bereketlendirebilir. Çünkü “Ay” mütemadiyen öyle yapıyor, kendisine bahşedilmiş görevi daima yerine getiriyor. Ay hakkında çok şey söylenebilir. Muhyiddin-i Arabi Fütuhat’ında ondan bahsetmiştir. Mevlana’dan ilhamla mottomuza “Karanlık hep vardır, çabalayan ışıktır” dedik. Çünkü o bir rubaisinde “Ay geceden ürkmediği için böyle parlak kaldı. Gül de dikenle uyuştuğu için bu kokuyu elde elde etti” diyor. Tagore’un Büyüyenay diye çocuğu sembolize ettiği bir kitabı var mesela. Halk edebiyatı metinleri ondan geceden korkmadığı için cesaretin sembolü olarak söz eder. Eski medeniyetlerde Ay’ın kaybolma evresi cehaleti ve karanlığı, dolunay yani bedir evresi ise ruhsal aydınlanmayı simgeler. Sonra “Ay” hiçbir zaman insana sırtını dönmez. Bende de “Büyüyenay” adının açılımları her zaman genişleyerek böyle böyle ortaya çıktı. Elbette isim her şey değil önemli olan bu isim altında bir niteliğin, bir değerin ortaya çıkarılması. Asıl olan yapılan çalışmaların insanlara ve kültürümüze layıkıyla hizmet edebilmesi.
Geçmişimizi bugüne taşıyan, bize ait kitapları yeniden okuyucularla buluşturmaya özen gösteriyorsunuz. Bu anlamda az satmayı, belki zarar etmeyi de göze alıyorsunuz…
Hiç hayal kırıklığına uğradığınız dönemler oldu mu?
Ben Batı kültür emperyalizminin özellikle aydınlarımız üzerinde başarılı olduğunu Büyüyenay’ın 7 yıllık yayın hayatında somut bir şekilde gözlemledim. Onların “Medeniyetimiz” derken kastettikleri şeyin başka bir şey olduğunu düşünüyorum. Henüz ne olduğunu çözemedim. Şimdilik söyleyebileceğim belki bir etiket gibi, sadece o kadar. Bir de zamanla fark ettim. Hani kültür tarihinde yazarlar için, entelektüeller için yazılmış kitaplar vardır. O kitaplar, işin erbabı için kaleme alınmıştır. Joyce’un Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi, Unamuno’nun Yaşamın Trajik Duygusu, bizim yayımladığımız Nifferi’nin Mevakıf’ı, Gazali ve Muhyiddin Arabi’nin eserleri... Yayınladığımız eserlerin önemli bir kısmı sıradan, vaktini hoşça geçirmek isteyen ya da yeni başlayan okuyucu için değildir. Bir ideali olan, ciddi merakları bulunan, köklerini merak eden, kendisini süreç içerisinde entelektüel, aydın bir kişi olarak sorumlu kabul edenler Büyüyenay’ın okuru olabilirler. Aslında kuruluşundan bugüne bizim kitaplarımızla sahih bir bağ kuran okurlarımızda bu özelliklerin varlığını gözlemlediğim için bu özellikleri onlardan hareketle ifade ediyorum. Onlar bizim kime hitap ettiğimizin de canlı örnekleri oldular. Bu anlamda bizim hedef kitlemizin kimler olduğunu onlar ilgileriyle bize süreç içerisinde göstermiş oldular.
Sizin kitaplarla, yayın dünyasıyla ilişkiniz nasıl başladı?
Kaç kişilik bir ekipsiniz?
Öğretmenliğimin yanında 25 yıl Diriliş Yayınları’nda çalıştım. 1983’ten beri basın yayının merkezi olan Cağaloğlu’ndayım. Eğer bir ekipten söz edecek olursak sürekli çalıştığım, yaptıkları işe güvendiğim ve yaptığımız işe inanan birkaç genç dışında, Turgay Şafak’ın editörlüğünde çıkan Çağdaş İran Edebiyatı serimiz var. Şimdiye kadar bu seriden 5 kitap çıktı ve bu artarak devam edecek. Bir de arada sırada tashih redaksiyon gibi mutad işleri yapan gençler var.
Bugünün Türkiye’sinde ekonomik sorunlardan dağıtım problemlerine, baskı kalitesinden çevirmen seçimine karşınızda çözülmesi gereken pek çok sorun duruyor değil mi? Ayakta kalmayı nasıl başarıyorsunuz?
Bu soruya verebileceğim en kesin cevap: Allah’ın lütfuyla. Çünkü öyle zamanlarımız oluyor ki kitaplar hazır, matbaaya gönderilebilecek durumda ama bizim onları çıkaracak paramız yok. Bir yerden beklemediğimiz bir satışla kâğıt paramızı ödüyoruz ve sonra arkası geliyor. Bizim kitaplardan başka bir sermayemiz yok. Lüksümüz de yok. O yüzden kitaptan gelen yine ona dönüyor.
Olası pek çok soruna rağmen kitap seçiminde bağımsız ve idealist olabilmek de zor olsa gerek? Şimdiye kadar neler yayımladınız? Bu konuda iyi ki dediğiniz kitaplar hangileri?
Kitap seçerken öncelikle bizim çizgimizi temsil etmesi aradığım ilk kriter. Sonra kültür tarihinde bir karşılığının, kendi şartları içinde bir temsil kudretinin olması geliyor. Hangi yüzyılda yazılmış olursa olsun bugüne hitap eden, transfer edilebilecek ahlâkî, edebi ve kurgusal özelliklerinin olması; dil zevki taşıması, metindeki anlatımının benzerlerine göre farklı olması gibi özellikler bizim o eseri yayınlamak için aradığımız kriterlerden bazıları. Bu anlamda, yayımladığım eserler arasında keşke yayımlamasaydım dediğim çok az kitap var.
Çok fark edilmese de yayıncı olarak iyi ki yayımlamışım dediğim epey kitap var. İlk aklıma gelenlerden Filibeli Ahmed Hilmi’nin yayın dünyasına kazandırdığımız birçok eseri oldu. Rahmetli Âkif Emre’nin şimdiye kadar 6 kitabını yayımladık ve bu önümüzdeki zamanlarda en az 12 esere ulaşacak. Alev Erkilet’in bütün kitaplarını yayımladık. Birçok klasik edebiyat metni, fantastik hikâyeler yayımladık, Heft Peyker-Yedi Suret, Ebu Ali Sina Hikâyesi, Delilerin Aynası, Dalkavukname... Bunlar Büyüyenay’ın kültür dünyamıza kazandırdığı önemli eserlerden birkaçı. Mesela siyasetname klasiklerimiz 25 esere ulaştı. Bunların neredeyse tamamı ilk defa yayımlandılar. Ayrıca son yayımladığımız Halveti Azizlerinin Etvar-ı Seb’a Risaleleri 19 mutasavvıfın metinlerini bir araya getiriyor. Benim uzun süredir çıkarmayı düşündüğüm bir kitaptı. Kime söylediysem sonuç alamadım. En sonunda Fatih Yıldız üstesinden geldi ve 310. kitabımız oldu. Bu eserin bir özelliği aynı zamanda insanın ruhsal gelişimini konu edinen bir psikoloji kitabı olması.
Yeni yorum gönder