Can Yayınları, Çev: Cemal Süreya, Tomris Uyar (12,5 cm x 19,5 cm) > 4 yıldız

Everest Yayınları, Çev: Selim İleri (14 cm x 18,5 cm) > 4.5 yıldız

Kırmızı Kedi Yayınevi, Çev: Aylin Yengin (12,5 cm x 18,5 cm) > 2.5 yıldız

Mavibulut Yayıncılık, Çev: Sumru Ağıryürüyen (11 cm x 18 cm) > 3 yıldız

Notos Kitap, Çev: Orçun Türkay (13 cm x 19,5 cm) > 2.5 yıldız

Remzi Kitabevi, Çev: Kerem Topuz (12,7 cm x 19,8 cm) > 2.5 yıldız

Zeplin Kitap, Çev: Murat Erşen (11 cm x 18 cm) > 3.5 yıldız

BASKI

Çoook eski bir Küçük Prens okuru olarak henüz mazrufa layık bir Türkçe zarfla karşılaşmadım. Sayı arttıkça, rekabet yüzünden kalitenin yükseleceği söylenir ancak bu ilke de işe yaramamış görünüyor.

Felaket kapaktan başlıyor. Bütün yayınevleri baskıdan renk ayırımı yöntemi ile işe başladıkları için Küçük Prens ve dünyası tamamen ayrı renklerde ve flu; bu durum içeride de devam ediyor… Baskı, cilt ve kağıt seçimi açısından da hepsi sorunlu. En iyisinin su yolu ters (Everest Yayınları). Gene de her çocuğumla okurken ayrı bir haz aldığım bu kitabı, -varsa- her yaştaki çocuğunuzla birlikte ya da yalnız mutlaka ve hemen okuyun. Lütfen...

KAPAK ve İÇ SAYFALAR TASARIMI

SabitFikir okurlarının pek çoğunun bildiği gibi 1 Ocak 2015 itibariyle 70 yıllık telif koruması sona eren Küçük Prens, yaklaşık 30 yayınevi tarafından Türkçede yeniden basıldı.

Elimizdeki hemen tüm edisyonların “cep boyu” tabir edilen ölçülerde ya da buna çok yakın olduğunu söyleyerek başlayalım. (Remzi Kitabevi’nin iki farklı boyutta, yani büyük boy olarak da yayımladığını hatırlatalım.) Özellikle Mavibulut ve Zeplin, alışıldık “11 cm x 18 cm” boyutundan sapmamışlar. Zeplin baskısı, insanda dokunduğunda iyi hisler bırakan iç kağıdı ile kapak kartonu ve kullanılan başlık yazıtipinin seçimiyle diğerinden ayrılsa da, sayfalardaki görsellerin mini minnacık kullanımıyla geriye düşüyor. Her iki edisyonun da iç sayfaları için seçilmiş tırnaklı yazıtipleri isabetli olsa da satır aralarının sıkışıklığı daha rahat bir okuma olasılığını ortadan kaldırmış.

Kırmızı Kedi baskısı, iç kağıt seçimi, okunaklı, harf ve satır araları rahat dizilmiş iç sayfalara ve fakat daktilo harflerine referans veren bir yazıtipiyle, üstelik büyük harf kullanılarak yazılmış başlık taşıyan bir kapağa sahip. Bu edisyon, iç sayfalar için seçilen kağıdın dokusu, renkleri taşımasındaki yeteneği vb. gibi avantajlarına rağmen bu haliyle tasarım açısından pek de yüksek bir not alamıyor.

Bu yazıya konu ettiğimiz tüm kapaklardan farklı olan Notos kapağı ise yaldız baskı, ayrıntılı bir desen kullanmak yerine siluet kullanımı gibi, rafta farklılaşmayı kolaylaştıran kararlarla üretilmiş. Ancak zeminde kullanılan ve bordoya doğru yol alan kırmızı, Küçük Prens gibi bir kitap için pek de iyi bir seçim değil. (Bu arada Notos, iki farklı rekte kapak yayımladı; diğeri de mor renktte.) İnce yarı mat kuşe kağıda basılan iç sayfaların dizildiği yazıtipinin satır araları biraz daha açık olsa daha rahat bir okuma sağlanabilirdi. Kapakta yer alan desenin yumuşaklığının üzerine başlığın neden büyük harfle yazılarak bir mesafe yaratıldığını anlayan beri gelsin.

Başlık yazıtipine bakarak umutlandığımız Remzi Kitabevi’nin edisyonu, özensiz kenar boşlukları, ana metinle rekabet edecek büyüklükte sayfa numaraları, bazen sayfadan çıkıp gidecekmiş gibi duran kontrolsüz görsel kullanımları içeren iç sayfalarıyla bu çapta bir yayımcıya yakışmamış.

Can Yayınları ve Everest Yayınları’nın kapaklarında çevirmenlerin öne çıkarılmış olması bir yana her iki yayımcının oluşturduğu tasarımlar da göz dolduruyor. Can, alışıldık beyaz ağırlıklı kapağı, harf araları sorunlu ancak iyi seçilmiş bir yazıtipiyle oluşturduğu bir başlıkla tekrar etmiş. Bir enstitünün bu kitaba pedagojik kefaletini içeren pul biçimli grafik olmasaydı arka kapak da derli toplu tasarlanmış diyebilirdik. İç sayfalar rahat okunurluğa sahip. Keşke sol sayfa dış-üstlerinde yer alan yazar ve kitap adı böyle metne yakın ve titreşim yaratacak sertlikte yerleştirilmeseymiş.

Everest’in edisyonu, farklı ebadı, içi kırmızı zemin basılmış kulaklı kapakları, kapak içi yan kağıtları ve sırtındaki koyu mavi renk şeridiyle diğerlerinden ayrılan bir tasarıma sahip. Everest, bu kitabı, iç sayfaları da keyifle seyredilecek, rahat okunabilecek bir görsellikle, “resimli kitap” serisinden basmış. Bu haliyle gerçekten usta işi. Serinin hakkını verdiği kesin. Ön kapaktaki başlık yazıtipi sırtta da kullanılmış olsaydı, Everest’in Küçük Prens’i doğrudan 5 yıldız alabilirdi.

Bu sayfa hazırlandığı sırada şu yayınevlerinden de Küçük Prens yayımlanmıştı:

İthaki Yayınları (Çev: S. İpek Ortaer Montanari), Fom Kitap (Çev: Müge Kalender), Palto Yayınevi (Çev: Serkan Ozan Özağaç), Yakamoz Yayınları (Çev: Tayfun Törüner), Ez-De Yayınları (Yay. Haz: Mehmet Şerikan Kara), Şule Yayınları (Çev: Naime Erkovan), Beyan Yayınları, Doğu Kitabevi (Çev: Kahraman Türel Uluocak), Büyülü Fener (Çev:  Işık Ergüden), 3 Adam Yayınları (Çev: Adnan Yaşar), Lotus Kitap (Çev: Haktan Birsel), Kanyon (Çev: Ahmet Korkmaz), Kapı Yayınları (Çev: Ahmet Muhip Dıranas), Bilgeoğuz Yayınları (Çev: Gökçe Alan), Yason Yayıncılık (Çev: Kemal Taşkıran), Oda Yayınları (Çev: Gökhan Rızaoğlu), Pupa Yayınları (Çev: Atakan Ural), Say Yayınları (Çev: İsmail Yerguz)