“Özel Kütüphaneler” projesinin ilk hazırlık aşamalarında dahi Kadın Eserleri Kütüphanesi aklımızdaydı; ama özellikle mart ayını beklememiz, tesadüf değil elbette! 8 Mart dolayısıyla, belki en yoğun dönemini yaşıyor olabilir ama sunduklarıyla, her daim aklımızın bir köşesinde durmasında fayda var hiç kuşkusuz. Ne de olsa, kurulduğu günden bu yana, “kadınların geçmişini iyi tanımak, bu bilgileri bugünün araştırmacılarına derli toplu bir şekilde sunmak ve bugünün yazılı belgelerini gelecek nesiller için saklamak,” amacıyla çalışmalarını sürdürüyor...

Jale Baysal, Aslı Davaz, Şirin Tekeli, Füsun Ertuğ Yaraş ve Füsun Akatlı tarafından kurulan ve 14 Nisan 1990’da, İstanbul’un Haliç-Fener semtinde tarihi bir binada hizmete açılan Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı, kadın merkezli bir kütüphane ve arşiv. Zengin bir içeriğe sahip olan koleksiyonda Türkiye’de kadın konusunda yapılmış araştırmalar; kadın edebiyatçıların eserleri (roman, öykü, şiir, deneme yazıları); Türkiye’de ve dünyada kadın hareketi ile ilgili çalışmalar; harf devriminden önce kadın konusunda yazılmış kitaplar; kadınların yazmış oldukları kitaplar; kadın yazarların imzalı kitapları bulunuyor. Örneğin Fatma Aliye, Halide Edib Adıvar, Suat Derviş, Şükûfe Nihal, Nezihe Muhiddin gibi yazarların hem Osmanlıca hem de Latin harfleriyle basılan kitapları var. “Kadın” odaklı süreli yayınlara, gazete kupürlerine, makalelere, tezlere, kimi işitsel ve görsel arşive de ulaşmak mümkün. Özel Arşivler Koleksiyonu ise ayrıca değerli: “Kadın merkezli arşivler, kadınlara dair günlük ve özel yaşamla ilgili kaynakları sağlamak için özel bir çaba gösterir. Bunlar; günceler, kadınların kişisel arşivleri, mektuplar, kadın örgütleri arşivleri gibi başka hiçbir yerde bulunmayacak çok değerli bilgi kaynaklarıdır. Kişi özel arşivleri üç farklı şekilde kütüphanemize kazandırılıyor: Hayatta olan kişilerin doğrudan kendilerinin bağış yapması; hayatta olmayanların mirasçıları veya yakınlarıyla iletişime geçilerek arşivlerin sağlanması ya da satın alma yöntemi. Bu bölüme bağışlanan ilk arşiv Hasene Ilgaz’ın, son arşiv ise Sevgi Uçan Çubukçu arşividir.”

Hafta içi her gün 8:30-17:00 saatleri arasında ulaşılabilir olan Kadın Eserleri Kütüphanesi’nde üyelik sistemi bulunmuyor; diğer bir deyişle, herkese açık. Ödünç kitap verilmiyor ama araştırmacılar için fotokopi hizmeti sunuluyor. Arşiv taraması için internet sitesindeki ilgili bölüm kullanılabilir (kadineserleri.org).

Fotoğraflar: Pelin Ulca

SabitFikir arşivinden ek okuma: 

Özel Kütüphaneler I

Özel Kütüphaneler II

Özel Kütüphaneler III

Özel Kütüphaneler IV

Özel Kütüphaneler V