Rüyalar ve karabasanlar, yüzyıllar boyunca pek çok yazara ilham kaynağı olmuşlardır. Antik Yunan'dan çağdaş gerçeküstücülere, bilinçaltının oyunlarının, absürdlüklerin, içe dönüşler ve duyguların özgürce dışa vurumunun, pek çok eserin çıkış noktasını oluşturduğu bilinir. Margaret Atwood'dan Stephen King'e, Maya Angelou'dan Mary Shelley'e, yazarların gece düşlerinden romanlara uzanan yolculuğa bir göz atalım dilerseniz.

Margaret Atwood

"60'lı yılların ortalarında, gördüğüm en güzel rüyayı gördüm. IX. yüzyılda yaşamış bir İngiliz göçmen olan Susanna Moodie ve geçirdiği berbat deneyimler ile ilgili bir opera yazıyordum. Oldukça çarpıcı bir rüyaydı, bu nedenle Bayan Moodie'yi araştırdım, hatta bir şiir, bir televizyon dizisi ve bir roman yazdım. Romanın adı Nam-ı Diğer Grace'di ve onun işlerinin üzerine kurulmuştu. Ama bu tür bir rüya deneyimi çok ender rastlanır."

Stephen King

Stephen King, rüyalar ile yaratıcılık arasında güçlü bir bağın olduğuna inananlardan. "Birbirlerine öyle benziyorlar ki, akran olmalılar," diyen King, "Benim bir yazar olarak yaptığım şeylerden biri de gündüz rüya görmek. Ve bu çoğu zaman oluyor. Sabahları yazı yazmak için oturduğumda, başından sonuna dek yazı yazdığımın ayrımında oluyorum. Dış dünyanın ayrımında oluyor ama bu anlar sığ bir uyku anı gibi.

Yazarın 1975 yılında yazdığı romanı Salem's Lot, çocukluğunda gördüğü bir rüyadan esinlenerek yazılmış:

"Bir tepeye çıkıyorum ve orada bir darağacı ile etrafında uçan kuşlar var. Asılmış bir adam görüyorum ama henüz ölmemiş, boynu kırılmış. Yüzü şişmiş ve mosmor. Yanına yaklaştığımda bir anda gözlerini açıyor, kollarını uzatıyor ve beni tutuyor."

Bu rüyasını büyüdüğü zaman bir ilham kaynağına çeviren King, "Yıllar sonra Salem's Lot (Salem'in Arsası) üzerinde çalışmaya başladığımda bunun ABD'den gelen ve korkutucu, eski bir eve yerleşen bir vampirle ilgili olacağını düşünüyordum. Bunun üzerinde düşünürken beynim, 'Sekiz dokuz yaşında gördüğün rüya ne olacak? Ne yapacaksın?" diye sordu ve o kabusumu hatırladım, evet, işte bu mükemmeldi."

Isabel Allende

"Büyükannem, Ruhlar Evi'ndeki Clara için ilham kaynağı olmuştur. Büyükannem de tıpkı onun gibiydi. Ya de değildi ve ben bunların hepsini uydurdum. Ancak bunların hepsi, onunla ilgili dinlediğim hikayelerden kaynaklıdır. Komik, harika ve kahin gibi bir kadınmış. Ben çok küçükken ölmüş olmasına rağmen onu net hatırlıyorum. Bazen rüyalarıma giriyor, bir yere oturmuş bir şeyler yazarken omzunun üstünden onu seyrediyorum. Onu gençken hiç görmemiş olmama rağmen, rüyalarımda daima genç. Rüyamda, yazdığı şeyleri anımsamıyorum ama renkli mürekkeple ya da bir defter ya da fotoğraf arkasına yazıp yazmadığını hatırlayabiliyorum. Bu tip şeyler. Bu rüyalar içimi çok ferahlatan rüyalardır, çünkü hayatımda her şey yolundayken rüyama girer. Benim için "korunmayı" temsil eder büyükannem."

Maya Angelou

"Rüyaların amacı olduğuna inanırım. Her şeyin bir amacı vardır, yaratılmış her şeyin. Ben onların amacını anlayamayabilir ya da kullanamayabilirim, yarar sağlayamayabilirim, ancak bir sebebi olduğu gerçeğini değiştirmez bu. Beyin öyle garip ve şaşılacak derecede gizemli ki!"

Mary Shelley

Mary Shelley, 1816 yılının yazını, Lord Byron'ın Cenevre'deki villasında geçirmiş. Akşamları edilen sohbetler ürkütücü ve doğaüstü konulara kayınca, 18 yaşındaki Mary, rüyasında kabuslara boğulmuş. "Çok solgun bir öğrenci gördüm, birleştirdiği bir şeyin önünde diz çökmüştü. Bir adamın uzanırkenki hayali daha sonra yaşam belirtileri göstermeye ve mekanik haraketlerle sarsılmaya başladı.Böyle bir mekanizmanın yaratılması bana çok korkunç gelmişti," diyen Shelley, böylelikle ilk romanı Frankenstein'in da üzerinde düşünmeye başlamış.

(Manşette kullanılan görsel çalışma Hakon Soreide'ye aittir.)

DDD