Elektronik kitap ve benzeri yayınların elektronik ortamda satışında uygulanacak KDV oranı yüzde 8'e düşürülünce, "Elektronik kitap artık lüks değil" demiştik. Bunun pratikte taşıdığı manayı ise yayınevlerine sorduk. Çünkü Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi Genel Yayın Yönetmeni Murat Gülsoy'un da dediği gibi, "e-kitapların fiyatları hâlâ beklenenin çok üzerinde."

"Bir ayıp ortadan kalktı"

Elektronik kitapların KDV'sinin düşmesinin pratikte ne gibi bir manası var? Bu düşüş, e-kitap satışlarını artıracak mı?

Sel Yayıncılık Genel Yayın Yönetmeni İrfan Sancı: Elektronik kitapların KDV'sinin düşmesinin pratikte hiçbir manası yok. Sadece bir ayıp ortadan kalkmış oldu.

Doğan Kitap Genel Müdürü Gülgün Çarkoğlu: Elektronik kitapların KDV oranının yüzde 1 ya da yüzde 8 seviyelerine inmesi, yayıncıların ve Türkiye Yayıncılar Birliği’nin uzun zamandır üzerinde durduğu bir konuydu. Bu yeni gelişmeyi elbette memnuniyetle karşıladık çünkü bu sayede e-kitap satış fiyatları düşecek, okur e-kitaba daha ucuza ulaşabilecek. Ancak bu değişikliğin satışa yansımasında kısa vadede bir mucize beklememek gerekir. Bu alanda asıl fark yaratacak unsurun, e-kitap fiyatlarının düşmesinden çok, tabletlerin yaygınlaşması ve okuma alışkanlığının biraz dijitale kayması olduğunu düşünüyorum.

Nesil Yayın Grubu Genel Müdürü Erdal Cesar: E-kitapların KDV'sinin yüzde 18’den yüzde 8’e düşmesi fiyatlara elbette olumlu yansıyacak. Bu düşüş kitapların satışını kısa vadede artırmayacak fakat okuyucular için daha cazip kılacak. Kitapların satışını asıl artıracak doping MEB Fatih Projesi'nin hayata geçmesiyle olabilecek gibi görünüyor. Zaman içerisinden okurların e-kitabı benimsemesi ve e-kitap okuma cihazlarının ülkemizde yaygınlaşmasıyla satışlar arzulanan seviyelere ulaşacak diye umut ediyoruz.

"En büyük engel, şifreleme bedeli"

E-kitapların satış fiyatı okuru tatmin etmekten uzak. Sıklıkla "maliyeti az olmasına rağmen e-kitapların satış fiyatı çok yüksek" gibi eleştiriler alıyor. Peki, bu kitapların fiyatları neye göre belirleniyor? Neden fiyatlar okur beklentisini karşılayacak kadar düşemiyor?

Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi Genel Yayın Yönetmeni Murat Gülsoy: E-kitapların fiyatları hâlâ beklenenin çok üzerinde. Bunun da temel nedeni şifreleme şirketlerine ödenen para. Yani kopyalanmasını ve paylaşılmasını engellemek için çok ciddi bir para ödüyorsunuz. Ama ne yaparsanız yapın popüler bir kitap yine de internette bulunabiliyor. Olan popüler olmayanlara oluyor. Onlar pahalı olduğu için hiç okunmuyor.

Doğan Kitap Genel Müdürü Gülgün Çarkoğlu: Baskı maliyetinin, kitap üretiminde yer alan maliyet kalemlerinden sadece biri olduğunu hatırlamakta fayda var. Yazar ve çevirmenlerin telif bedelleri, reklam ve pazarlama giderleri, kitabın dijital yayına hazırlığı sürecinde oluşan maliyetler, dağıtım komisyonu her iki kitap formatında da geçerliliğini koruyor. Aradaki en temel fark, kâğıt maliyeti diyebiliriz. Bugüne dek yüzde 18 olarak uygulanan KDV, e-kitaplara ek bir yük daha getiriyordu elbette. Tablet kullanımının yaygınlaşmasıyla e-kitap satışlarında bir artış öngörülebilir, fiyatlar da o zaman talebe göre şekillenecektir. Bu arada göz ardı edilmemesi gereken bir konu da, kitap fiyatlandırmasında yayınevlerinin ancak tavsiye eden konumunda olmaları, yani belirleyici olmamalarıdır.

Sel Yayıncılık Genel Yayın Yönetmeni İrfan Sancı: Bütün sorun bence yayıncının elektronik kitabı basılı kitaba rakip olarak görmesi. Onun için dikkat ederseniz yayınevlerinin elektronik kitap listelerini daha çok gözden çıkarılmış, teliften düşmüş ya da satmayacağını düşündüğü kitaplar oluşturuyor. Elektronik kitap üretmeye yönelik ciddi bir çalışması olmadan yine de elektronik kitabı fiyatlandırırken rakamı yüksek tutması işin ciddiyetini yeterince kavramayamadığından oluyor.

Nesil Yayın Grubu Genel Müdürü Erdal Cesar: E-kitaplarda basılı kitaplarda olmayan iki farklı maliyet var: E-kitap üretim maliyeti ve şifreleme bedeli (DRM). Bu maliyetlere ek olarak bir de kitapların basılı halleri için KDV yüzde 8 iken e-kitaplar için yüzde 18 olması da tabii ki fiyatların yüksek seyretmesinde bir etken oldu. Nesil Yayın Grubu olarak kitaplarımızı basılı kitap fiyat listesinden takribi yüzde 35 indirimli veriyoruz. Örneğin 10 TL olan bir kitabımızı e-kitap olarak 6,50 TL'ye satın alabiliyorsunuz. Eserlerimizin hem elektronik hem de basılı halini satan firmalar basılı kitap fiyatlarında liste fiyatı üzerinden kendileri de indirim uyguladıklarından fiyat aralığı çok daralıyor. Dolayısıyla okurlar, e-kitap fiyatını yüksek olarak gözlemleyebiliyor. Nesil Yayın Grubu olarak e-kitap fiyatlarımızı 1 Ocak 2014 itibariyle KDV indirimi yapılmış şekilde güncelleyeceğiz. Yani e-kitaplarda takribi yüzde 35 olan indirim oranımızı güncellenmiş haliyle takribi yüzde 45 indirimli hale getireceğiz.

Görseller: Rachel Walsh