Serim Yayınları tarafından 12’nci sınıflar için hazırlanan Türk Edebiyatı Ders Kitabı sansürlendi. Yayınevi hazırladığı kitabı, ders kitabı olarak okutulmak üzere inceleme yapılması için Talim ve Terbiye Kurulu’na verdi.

Vatan Gazetesi'nden Kıvanç El'in haberine göre kurul da ders kitabı incelemelerindeki yeni uygulama kapsamında söz konusu kitabı incelemeyle yetkilendirilmiş "uzmanlara" gönderdi. Uzmanlar kitap inceleme yönetmeliği uyarınca Türk Edebiyatı 12. Sınıf Ders Kitabı’nı "İçeriğin Anayasa ve kanunlara uygunluğu", "İçeriğin bilimsel olarak yeterliliği", "İçeriğin eğitim ve öğretim programının kazanımlarını gerçekleştirme yeterliliği" ve "Görsel tasarım ve içerik tasarımının, öğrenmeyi destekleyici nitelikte olması ve öğrencilerin gelişim özelliklerine uygunluğu bakımından" ayrı ayrı değerlendirdi.

Kitabı "İçeriğin Anayasa ve kanunlara uygunluğu" açısından inceleyen "uzmanlar", kitabın ikinci ünitesinin sekizinci kısmında "İkinci Yeni Sonrası Toplumcu Şiir (1960-1980)" başlığı altında yer verilen konudaki "Meçhul Öğrenci Anıtı" şiirinin "Devletin manevi kişiliğini zedeleyecek ifadeler barındırmaktadır" denilerek çıkarılmasını önerdi. Talim ve Terbiye Kurulu da "Meçhul Öğrenci Anıtı" şiirinin kitaptan çıkarılması gerektiğine ilişkin inceleme raporunu gündemine aldı. Kurul, "Meçhul Öğrenci Anıtı" şiirinin kitaptan çıkarılması görüşünü benimsedi ve 5.7 puan vererek kitabın "uygun bulunmadığına" karar verdi.

Kendi kendine sansür

Serim Yayınları, kararı üzerine düzeltmelere giderek kitabı tekrar Talim ve Terbiye Kurulu’nun incelemesine sundu. Kurul bu kez kitabı farklı uzmanlara yolladı. Uzmanlar, ilk inceleme doğrultusunda düzeltilen kitapta bu kez Cumhuriyet dönemi edebiyatında önemli yeri olan roman, öykü ve oyun yazarı Reşat Nuri Güntekin’in Anadolu Notları I-II eserindeki "Otel" başlıklı gezi yazısındaki bir paragrafa sansür uyguladı. "Otel" başlıklı gezi yazısında Reşat Nuri Güntekin’in, kaldığı otelde kendisine yakmak için odun getiren "garson" üzerinden yaptığı genel değerlendirmesi " Milli kültürü zedeleyici nitelikte" bulundu.

Kitap, bu kez Reşat Nuri Güntekin’in eserinin sansürlendiği ikinci incelemesi sonrasında 3.3 puan verilerek Kurul’un görüşüne sunuldu. Talim Terbiye, ilginç bir şekilde, ilk incelemede 5.7 puan alan ve eksikleri düzeltildikten sonra tekrar incelenen kitaba ikinci incelemenin ardından verilen 3.3 puanı ve Reşat Nuri Güntekin’e sansürü de onayladı. Sansüre imza atan MEB , aynı kitabı daha önce 100 Temel Eser arasında yer alıyor. Bakanlık böylelikle kendi kendini sansürlemiş oldu.

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı'nın TEOG'un tanıtıldığı toplantıda şair Ece Ayhan’dan da bir mısra paylaşmıştı. Sistemin öğrenciler açısından sınav stresine neden olmayacağını anlatan Bakan Avcı, Ece Ayhan’ın "Açık Atlas" şiirindeki "Efendiler ne yani çocuklar hiç gülmeyecekler mi?” dizesini eksik okuması üzerine "Ece Ayhan’ı sansürledi diyebilirler…” esprisini yapmıştı. Avcı’nın korktuğu başına geldi ve bakanlık Ayhan'ı sansürledi.

MEÇHUL ÖĞRENCİ ANITI

Buraya bakın, burada, bu kara mermerin altında
Bir teneffüs daha yaşasaydı
Tabiattan tahtaya kalkacak bir çocuk gömülüdür
Devlet dersinde öldürülmüştür

Devletin ve tabiatın ortak ve yanlış sorusu şuydu:
-Maveraünnehir nereye dökülür?
En arka sırada bir parmağın tek ve doğru karşılığı:
-Solgun bir halk çocukları ayaklanmasının kalbine!dir.

Bu ölümü de bastırmak için boynuna mekik oyalı mor
Bir yazma bağlayan eski eskici babası yazmıştır:
Yani ki onu oyuncakları olduğuna inandırmıştım

O günden böyle asker kaputu giyip gizli bir geyik
Yavrusunu emziren gece çamaşırcısı anası yazdırmıştır:
Ah ki oğlumun emeğini eline verdiler

Arkadaşları zakkumlarla örmüşlerdir şu şiiri:
Aldırma 128! İntiharın parasız yatılı küçük zabit okullarında
Her çocuğun kalbinde kendinden daha büyük bir çocuk vardır
Bütün sınıf sana çocuk bayramlarında zarfsız kuşlar gönderecek.

Ece AYHAN

(Radikal)