Türkiye Yayıncılar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Kenan Kocatürk yayıncılık dünyasının sorunlarını ve hedeflerini Cumhuriyet Gazetesi'nden Meltem Yılmaz'a anlattı. Kocatürk, 2011 itibarıyla halk kütüphanelerinin güçlendirildiğini ve korsana büyük darbe vurulduğunu belirtiyor ve ekliyor:  "Ancak Milli Eğitim Bakanlığı'nın dağıtım esnasında kitapçıları devre dışı bırakması nedeniyle Anadolu'da son 5 yılda 10 binin üzerinde kitapçı kapandı".

Türkiye Yayıncılar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Kenan Kocatürk, yayıncılar olarak 2011'e büyük beklentilerle girdiklerini söylüyor.

Türkiye'nin okuma alışkanlığı konusunda "doğru bilinen yanlışları" sıralayarak başlıyor söze, Türkiye'de son üç yılda okuma alışkanlıklarında ciddi bir artış olduğunu, kişi başına yılda ortalama 5 kitap düştüğünü belirterek devam ediyor: "Örneğin geçen yıl yayıncılar 170 milyon bandrol almış. Milli Eğitim Bakanlığı ise 180 milyon. Çocuk kitapları için de 50 milyon adet bandrol alınmış. Bu da toplamda 400 milyon bandrol demek. Bunların bir kısmının satılmadığını da düşünürsek en az 300 milyon kitap satışı olmuş."

Kitap okuma alışkanlığında birinci sırayı yüzde 70'le İstanbul'un aldığını, sonra da sırasıyla Ankara, İzmir, Bursa ve Adana'nın geldiğini belirten Kocatürk, kitap satışlarında belirleyici faktörün "nüfus" olduğunu, bir kentte üniversite bulunmasının ise, satış rakamlarını sanıldığı kadar etkilemediğini söylüyor, örnek olarak da sıralamada yüzde 1 oranla yer alan Eskişehir'i gösteriyor.

Türkiye'de halihazırda 1400 halk kütüphanesi olduğuna dikkat çeken Kocatürk, yayıncıların mücadelesi sonucunda Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın 2011 itibarıyla halk kütüphanelerine 5 milyon TL bütçe ayırdığını ifade ediyor:

"Okuma alışkanlığının artması ile yayıncılık sektörünün büyümesini sağlayacak olan, okul kitapları ile halk kütüphaneleri. Bugüne kadar halk kütüphanelerine kitap alımı için toplanan seçici kurulda biz yoktuk, ama 2011 itibarıyla biz yayıncılar da yer alacağız. Batı Avrupa'da halk kütüphanelerine kitaplar yüzde 10 indirimli alınırken bizde yüzde 40 indirimli alınıyor. Önümüzdeki günlerde, bu kütüphanelerin daha güçlü hale getirilmesi ile kitap alımında uygulanan indirim oranının Batı ile uyumlu bir hale getirilmesi için çalışmalarımızı hızlandıracağız."

Korsana büyük darbe 

Yayıncılık sektörünün büyüklüğünün 1 milyar dolar olması iyi haber. Kötü olansa bu oran içinde korsanın payının 300 milyon dolar olması. Korsan kitapların artık kitapçıya girmiş durumda olduğuna dikkat çekiyor Kocatürk, özellikle küçük kentlerde korsan kitapçıların "eser sahibiymiş gibi" gittikleri il kültür müdürlüklerinden bandrol aldıklarını, bu bandrolleri kitaplara yapıştırarak kitapçılara orijinalmiş gibi dağıttıklarını belirtiyor. Bu nedenle, alınan kararla, Kültür Bakanlığı'nın bandrol satışı yapmayacağını söylüyor.

"Bandrol satışını Kültür Bakanlığı'nın değil, ilgili meslek birliklerinin yapması gerektiğini bugüne kadar defalarca ifade ettik. Çalışmalarımız sonucunda hazırlıklar başladı, meslek birliklerinden arkadaşlarımız son görüşmeleri de tamamladılar. 2011 Ocak ayından, yani bu aydan itibaren artık yayıncılar meslek birlikleri ile basın yayın meslek birlikleri bir federasyon oluşturarak 6 ay boyunca yalnızca kendi üyelerine bandrol satışı yapacaklar. Ardındansa tüm Türkiye'ye bandrol satışını meslek birlikleri yapacak. Böylece korsan, bandrol alamayacak."

Kocatürk'e göre Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın anı ve anma kitapları dışındaki tüm kitaplardan çekilmesi doğru ancak yetersiz bir karar, asıl çekilmesi gerekense şu an "Türkiye'nin en büyük yayıncısı" durumundaki Milli Eğitim Bakanlığı. Türkiye'de her alanda özelleştirmeye gidilirken Milli Eğitim Bakanlığı'nda halen devletleştirme politikasının uygulanmasına anlam veremediğini belirterek bakanlığın bu politikası nedeniyle Anadolu'da 10 binin üzerinde kitapçının kapandığını, bazı kentlerde kitapçı bulunmadığını söylüyor.

"İlk ve ortaöğretim kitaplarının yüzde 50'den fazlası Mili Eğitim Bakanlığı yayını. Bakanlık, Türkiye'de yayıncılık sektörünün bu kadar gelişmiş olmasına karşın çekilmek yerine buradaki yerini koruyor, bu da yetmiyormuş gibi yayıncıyı da matbaacı olarak görüyor. 180 milyon kitabı topluca alan bakanlık, kitabın dağıtımı esnasında kitapçıları da devre dışı bırakıyor. Kitapçılar da, dağıtımda rol oynayamaması nedeniyle kapanmak durumunda kalıyor. Tam da bu nedenle şu ana kadar Anadolu'da 10 binin üzerinde kitapçı kapandı, son 5 yılda."