Mevsim Yenice'yle, ilk kez Post Öykü'de yayımlanan "Tilkiler Aç mı Kalsın?" adlı öyküsüyle tanışmış ve çok sevmiştim. Nitekim bu öykü, nevi şahsına münhasır iki karakter kurgulamayı başarmasıyla dikkat çekiyordu. Öykü kahramanları genellikle anonim, jenerik tipler olur. Yazar belirli özellikleri kümeleyerek karakterini kurduktan sonra esas hikayeyi yürütmeye başlar. Tek bir karakterin olduğu, içe dönük öykülerde bile çoğunlukla bu durumdan kurtulmak pek mümkün değildir. Halbuki Mevsim Yenice'nin bu öyküsü, İsmail ve Mustafa adlı iki özgün, dikkat çekici ve hatırda kalıcı karakteri okurun hafızasına nakşetmeyi başarmıştı. Bu yüzden yazarın Tekme Tokatlı Şehir Rehberi adlı ilk öykü kitabıyla karşılaşmak beni ziyadesiyle heyecanlandırdı.
Kitapta bizi 11 öykü bekliyor. İlk kitaplarda genelde bir iki tane güçlü öykü bulunur, diğerleri yazarın acemiliğini, toyluğunu attığı, sesini bulmaya çalıştığı eserler olarak kalır. Yenice'nin bu kitabındaki öykülerin beş tanesinin birinci sınıf eserler olması Türk öykücülüğündeki ilk kitap geleneğinde bir istisna olması bakımından ümit verici. Dikkat çeken öykülerin hususiyeti, "Tilkiler Aç mı Kalsın?" ve "Açık Artırma" öykülerinde olduğu gibi hatırda kalıcı, canlı, özgün karakterler kurgulaması; "Muz ve Kovboylar" öyküsünde olduğu gibi anlatmak istediği duyguları, karakterlerin içinde bulunduğu zihinsel halleri öyküde kullandığı leitmotifler ile güçlendirerek anlatması; "Tekme Tokatlı Şehir Rehberi" ve "Yer Yarıldı İçine Girdi" öykülerinde olduğu gibi tek bir karakterin merkezde olduğu öykülerde ayrıntılı olmakla birlikte yerli yerinde, tam dozunda, tadını kaçırmadan bir hikaye örgüsü kurmayı başarması diyebiliriz.
Öykülerden ayrıntılı şekilde bahsedecek kadar yerimiz olmasa da, bu öykülerde Mevsim Yenice'nin neleri başardığını şöyle söyleyebiliriz: Anlatılan hikaye ile öykünün dili, anlatım biçimi ve tonu arasında bir harmoni kuruluyor. Dikkat etmişsinizdir, yazar müthiş bir hikaye bulmuştur, ama hangi tonda yazacağını bilemediğinden, üslubunu oturtamadığından ya da öykünün en vurucu yerinde dilinin sesini ayarlayamadığından güzelim öykü perişan olur. Hikaye çok iyidir ama öyküsü vasattır. Ya da tam tersine, yazarın kalem gücü öyle yüksektir ki, hayalgücü ona yetişemez, müellif salt bir üslupçu olur çıkar. Mevsim Yenice'nin bu öyküleri, anlatılan hikaye ile onu anlatma biçimi arasında bir ahenk yaratarak çok güçlü eserlere dönüşüyor.
Fakat başta söylediğimiz gibi, Yenice'nin denemeler yaparak kendi sesini aradığı, diğerlerine göre daha kısa ve içe bakışın ön planda olduğu öyküler kümesi, bu derlemenin sönük yıldızları. Örneğin "Okyanus Sesi" öyküsü, kulağına deniz kabuğu dayayıp sesini dinleyen küçük bir kız çocuğunun kendisini mutlu ve huzurlu hissettiği bir çocukluk hatırasının dramatik dönüşümü üzerine kurulu. Esasında çok güçlü bir imge kullansa da, anlatımda Oğuz Atay'dan sonra pek tat vermeyen alaycı iç sese başvuruyor. Bu da öyküyü zayıflatıyor. İntiharın eşiğinde bir kadın ve onun alaycı iç sesi fikri özgün görünse de, bu böyle. Halbuki Yenice'nin diğer kümedeki öyküleri "olgun" eserler. O halde Mevsim Yenice için acemi usta diyebiliriz, öyle değil mi?
Görsel: Murat Miroğlu
Yeni yorum gönder