Mark Twain’in klasikler arasında olan Huckleberry Finn’in Maceraları adlı romanı  Amerika’da siyahlar için aşağılayacı bir ifade olarak kullanılan ve romanın içinde pek çok sefer geçen “nigger” kelimesinden arındırılarak yeniden basıldı. Kitabın basıldığı 1884 yılında Amerika’da siyahlar için kölelik uygulamaları yaygın şekilde sürüyordu.

Kitabın bu sansürlü yeni basımında da “nigger”  kelimesinin yerine “slave” (köle) kullanılacak. Aynı dönemde kızılderililer için hakaret olarak kullanılan “injun” kelimesi de sansürlendi. 

Auburn Üniversitesi’nde Twain eğitmenliği  yapan ve  kitabın editörlüğünü üstlenen Dr. Alan Gribben “Twain’in belirgin bir dönemin dilini gerçekçi ve etkili bir şekilde edebiyat içerisinde kullanabilme yeteneğini alkışlayabiliriz ama ırkçı hakaretleri kalıcı hale getiren aşağılayıcı imalar günümüz okuyucusuna rahatsız ediyor.” yorumunu yapıyor. Yeni baskının Alabamalı yayıncısı NewSouth Books, Gribben’in “cesur bir hareket” olarak gördüğü kararını destekliyor. Yayıncı “iki zararlı kelimenin” romandan çıkarılmasının, Twain’e uygulanan sansürün kalkmasında ve tekrar müfredata girmesinde etkili olacağını iddia ediyor.

Yayınevi, kitabın derslerinde Mark Twain okutmak isteyen ama ailelerin ya da okul yönetiminin baskısı nedeniyle bunu yapamayan öğretmenler için alternatif bir basım olduğunu belirtiyor. 

‘Twain’in eserleri tarihsel dökümanlardır’

Twain Amerikan ırkçılığını eleştiren bir yazar. Ama ironik bir biçimde yazdığı kitaplar ırkçı dil nedeniyle Amerikan Kütüphanesi Birliği’nin en çok yasaklanan ya da yasaklanması istenen kitaplar listesinde pek çok kez yer alırken,  okul müfredatlarında yer bulamıyor.

Yine de popüleritesini arttırmak için bir romanın dilinde değişiklik yapılması fikri çoğu kişi için tartışmalı. East Anglia Üniversitesi Amerikan dili ve kültürü okutmanı Dr Sarah Churcwell yapılan değişiklik konusunda öfkeli. ”Kusur öğretim sisteminin, kitabın değil.” diyen Churcwell, ”Ben Dickens’ı değiştireceğim çünkü öğretim sistemime uymuyor diyemezsiniz. Twain’in kitapları sadece edebi değil aynı zamanda tarihsel dökümanlardır. “Nigger” kelimesi kölelere uygulanan şiddetin kanıtıdır. Gözden kaçırılmaması gereken nokta, Huckleberry Finn’in  ırkçı bir toplumda ırkçı bir karakter olarak başladığı hikaye, karakterin o toplumu terkederek ırkçılıktan ızaklaşmasını anlatıyor olduğudur. Bu değişim karakterin ahlaki olarak gelişimini de gösteriyor. Edebiyatın tüm amacı okuyucuya  farklı fikirler ve farklı dönemler tanıtmaktır ve bunların her zaman iyi ve tarafsız olması beklenemez.”

Olayın ardından yapılan bir araştırmaya göre Amerikan halkının sadece %13’ü Mark Twain’in Huckleberry Finn’in Maceraları kitabına uygulanan “ırkçılık karşıtı sansür”ü destekliyor. Yüzde 77’si ise yapılan değişikliğe karşı olduğunu söylüyor. Bu oran beyazlar arasında yüzde 80’i geçerken, latin kökenliler arasında yüzde 71, siyahlar arasında ise yüzde 69.

Geçen sene, Hollandalı bir yayınevi olan WordBrige benzer bir sansürü Joseph Condrad’ın 1897 tarihinde basılan Narcissus'un Zencisi (The Nigger of Narcissus) adlı kısa romanına uygulamıştı.Yayınevi “modern duyarlılığı gözeterek” başlıktaki ve metindeki “nigger”  kelimesini çıkarıp yerine “n-word” (n-kelimesi) ifadesini kullandı.