Bir vesileyle, “bana sorarsanız yaratılmış hiçbir büyücü Fizban'ı ve hiçbir hırsız Tasslehoff Burrfoot’u tahtından indiremez,” diye yazmışım. Sene 2002 imiş. Ejderha Mızrağı serisinin orijinal ilk üçlemesinde tanıdım onları. Fantastik kurgu türünün köşe taşlarından biri olarak nitelendirilen, Margaret Weis ile Tracy Hickman’ın yazdığı bu ilk üçlemeyi İthaki Yayınları şimdi yeniden yayımlıyor. Zamanı gelmişti; zira, kitapları bulmak artık oldukça güçtü.

Arkabahçe Yayıncılık, üçleme ilk kitabı olan Güz Alacakaranlığı Ejderhaları’nı 1998’de yayımlamıştı. Hemen bir yıl sonra ikinci kitap Kış Gecesi Ejderhaları ve üçüncü kitap İlkbahar Şafağı Ejderhaları gelmişti. (Üçleme ABD’de de benzer bir ritimle yayımlanmıştı; ilk kitap 1984 yılında, diğer iki kitap 1985’te.) Üçleme iyi bir satış grafiği yakaladığı için hem Ejderha Mızrağı serisinin diğer üçlemeleri art arda yayımlandı hem de orijinal ilk üçlemenin yeniden basımları yapıldı. 2008 ylında geldiğimizde, serinin Türkçe yayın hakları Laika Yayıncılık’a geçti. Ejderha Mızrağı serisi yeniden kitap raflarını doldurmuştu... Fantastik kurgu türü bu ülkede okunmaya devam edecekse, yeni nesillerin özellikle orijinal ilk üçlemeyi okumasında fayda var. Dolayısıyla raflarda her daim Güz Alacakaranlığı Ejderhaları, Kış Gecesi Ejderhaları ve İlkbahar Şafağı Ejderhaları’nın bulunması gerekiyor. Şimdi bu görev İthaki Yayınları’nda! (İthaki de, Arkabahçe Yayıncılık’ın Çiğdem Erkal İpek’e yaptırdığı çeviriyi kullanmış.)

İki yüze yakın kitaba ulaşmış bir seriden, fantastik bir evrenden bahsediyoruz. Hadi evrenin adını da analım: Krynn. Yüzlerce yan hikaye barındıran bir tarih yazımı da diyebiliriz bu çalışmaya. Ve bu tarihin sıfır noktasını, daha doğrusu “üç noktası”nı, ilk üçleme oluşturuyor. Bu başarıda, Tracy Hickman’ın bence iki önemli işlevi var: Birincisi “üç nokta”nın dilbilgisindeki tanımına cuk oturan bir ilk öykü kurmuş. Dilbilgisinde “üç nokta”nın işlevlerinin birkaç tanımı var; ilk üçleme şu tanıma uyuyor: “Sözün bir yerde kesilerek geri kalan bölümün okuyucunun hayal dünyasına bırakıldığını göstermek veya ifadeye güç katmak için konur.” Hickman işte tam da bunu yapmış.

Tracy Hickman, rahiplik okulunda okumuş ve mezuniyetin ardından önce Hawaii’de ve sonra Endonezya’da rahiplik yapmış. Ama hayalindeki meslek bu değil. İstifa edip ABD’ye dönmüş. Garsonluk, cam işçiliği, süpermarket teslimatçılığı, setlerde ışıkçılık gibi işlere girip çıkmış. Amacı fantastik hikayeler yazmak. 1980’lerde fantastik rol yapma oyunu Dungeons & Dragons revaçta. Hickman, karısı Laura Curtis ile bu oyuna bir modül yazar. Dungeons & Dragons oyuncularının dikkatini çeken bir modül olur bu. Bir ortak bulur ve bu modül üzerinden ticarete atılır; bir hayli de para kazanır. Ama ortağı dolandırıcı çıkar ve tüm servetini kaptırır. Daha sonraki yıllarda Ejderha Mızrağı’nı yayımlayacak olan TSR’nin kapısını, elinde gelecek vaat eden bu modülüyle çalar. “Umudum çocuklarımın ayakkabılarının taksitini ödeyecek para alabilmekti sadece,” diyecektir. TSR modülle değil, Hickman’ın kendisiyle ilgilenir ve onu işe alır. Ancak California’ya taşınmaları gerekmektedir. Yolda düşünmeleri için yeterince zamanları vardır. Karısıyla birlikte konuşa tartışa California’ya ulaştıklarında Ejderha Mızrağı’nın “üç noktalı cümlesini” kurmuşlardır... Hickman’ın ilk başarısı bu; yani hikayenin iskeletini oluşturmak. İkinci işlevi ise hikayenin yayılışının denetimini elinde tutmak. Yani farklı yazarların eline verilen yan hikayelerde de üst göz onunkisi.

Gelelim Margaret Weis’e... Hickman olmasa Ejderha Mızrağı başlayamazdı belki; lakin Weis olmasa, Ejderha Mızrağı yaşayamazdı.

Ejderha Mızrağı evreninin ruhu ilk üçlemede yaratılan karakterlerin derinliğinde gizli. Bu da Weis’in başarısı. Hiçbir karakter sadece iyi ya da kötü değil. Hepsinin iyi ve kötü, güçlü ve zayıf yanları var. Weis karakterleri düşünüp üretmediğini, onlarla yola çıktığını, sessiz ve görünmez bir izleyici olarak onlara eşlik ettiğini söylüyor. Karaterlerin gittikçe derinleşmesi tüm Krynn’in hikayesinin gittikçe sağlamlaşmasını sağlıyor. (Yazının başında belirttiğim üzere benim için Fizban ve Tasslehoff Burrfoot’un ayrı bir yeri var. Ama Weis açık bir biçimde Raistlin’e, yani genç büyücüye torpil yapıyor. Zaten rol yapma seanslarında Raistlin’i canlandırdığı söyleniyor.)

Hem Weis çok yetenekli bir yazar olmasına karşın “neden Weis ve Hickman’ın adı sürekli birlikte anılıyor”u hem de bu karakterlerin nasıl derinleştirildiğini açıklayan bir anekdot ile bitirelim: Weis, Hickman’ın önüne getirdiği karakterlerden sadece biriyle anlaşamıyor: Tanis Yarımelf, yani Hickman’ın zekice kurguladığı üzere insanlar arasında elf, elfler arasında insan olduğu için sevilmeyen ama ekibin sağduyulu lideri. Weis kendi deyimiyle Tanis’le nasıl yola çıkabileceğini bilemiyor. Hickman’ın yanıtı şu: “Tanis Uzay Yolu’ndaki Kaptan Kirk gibi, onu öyle düşün.” Ve Weis, Tanis’in liderliğindeki ilk maceraya böyle çıkıyor. Her ne kadar rol yapma seansında onun Raistlin’i canlandırdığı söylense de bence maceraya çıkan grubun parçalarından hangisi Weis diye sorsalar, ben duraksamadan Tasslehoff derim. Çünkü Weis’in daha sonra yazdığı tüm Ejderha Mızrağı kitaplarında orijinal ekipten sadece Tasslehoff var.

Görsel: Burak Dak