Amerikan Kütüphane Derneği (American Library Association – ALA) “2010 En Çok İtiraz Edilen Kitaplar Listesi”ni, başka bir deyişle Amerika'nın 'hassas vatandaş'larını rahatsız eden kitaplar listesini açıkladı. Dernek tarafından her sene hazırlanan Amerika’nın Kütüphaneleri Raporu’nun bir parçası olarak hazırlanan liste, kitapların okul ve halk kütüphanelerinin raflarından kaldırılması için gelen talepler incelenerek hazırlanıyor. 

Listenin en başında yer alan "And Tango Makes Three" son beş senedir listede üst sıralarda yer alıyor.  Ödüllü çocuk bir çocuk kitabı olan "And Tango Makes Three" gerçekten yaşanmış bir olayı konu alıyor; New York Hayvanat Bahçesi’nde iki erkek penguenin bir bebek pengueni sahiplenmeleri ve ebeveynlik etmeleri. Kitaba yapılan itirazlarda gerekçe olarak en çok “yaş grubuna uygun değil”, “dini bakış açısı” ve “eşcinsellik” sıralanıyor. 

Rahatsız edici dil, duygusuz kitap

Listede yer alan dikkat çekici bir başka nokta, Aldous Huxley ‘in 1932 yılında yayımlanan distopya klasiği “Cesur Yeni Dünya”sının üçüncü sırada yer alması. Gerekçeler de ilginç. “Müstehcenlik” ve “rahatsız edici dil” itirazlarının yanı sıra, kitabın anlattığı şeyle savunduğu şeyi karıştırmış ve fazla etkilenmiş olacaklar ki “ırkçılık” ve “duygusuzluk” da var. Listede Huxley’in eserinin yanı sıra “Bülbülü Öldürmek”, “Çavdar Tarlasında Çocuklar” gibi başka modern klasikler de var. Bunların yanı sıra “Alacakaranlık” gibi yurtdışındaki kitapçılarda daha çok “teenage literature” yani “ergen edebiyatı” raflarına yerleştiren kitaplar da unutulmamış!

Gerekçelerin arasında ise “politik bakış açısı”, “hatalı bilgi”, “seks eğitimi” gibi pek çok ilginç itiraz görmek mümkün. Ancak müstehcenlik ve eşcinsellik en öne çıkan gerekçeler. 

Derneğin Düşünsel Özgürlük Ofisi’nin başında yer alan Barbara Jones listeyle ilgili açıklamasında, “Herkesin kendisi ve ailesi için bir kitabı seçme ya da reddetme hakkı olduğunu düşünüyoruz. Ancak bir kitaba itirazınızın olması, size onu başkalarının okumasını engelleme hakkı vermemeli. Eleştirel düşünce ve kavrayışın gelişebilmesi için, en değerli haklardan bir olan okuma hakkının korunması gerekiyor” dedi.

Listenin ilk on sırasında yer alan kitaplar ve itiraz gerekçeleri:

1. And Tango Makes Three, Peter Parnell ve Justin Richardson

Gerekçeler: Yaş grubuna uygun olmamak, dini bakış açısı, eşcinsellik

2. The Absolutely True Diary of a Part-Time Indian, Sherman Alexie

Gerekçeler: Rahatsız edici dil, ırkçılık, ‘seks eğitimi’, müstehcenlik, yaş grubuna uygun olmamak, şiddet

3. Cesur Yeni Dünya, Aldous Huxley

Gerekçeler:: Duygusuzluk, rahatsız edici dil, ırkçılık, müstehcenlik

4. Crank, Ellen Hopkins

Gerekçeler: Uyuşturucu, rahatsız edici dil, müstehcenlik

5. Açlık Oyunları, Suzanne Collins

Gerekçeler:  Müstehcenlik, yaş grubuna uygun olmamak, şiddet

6. Lush, Natasha Friend

Gerekçeler: Uyuşturucu, rahatsız edici dil, müstehcenlik, yaş grubuna uygun olmamak 

7. What My Mother Doesn’t Know,  Sonya Sones

Gerekçeler: Cinsiyetçilik, müstehcenlik, yaş grubuna uygun olmamak

8. Nickel and Dimed: On (Not) Getting By In America, Barbara Ehrenreich

Gerekçeler: Uyuşturucu, ‘hatalı bilgi’, rahatsız edici dil, politik bakış açısı, dini bakış açısı

9. Amy Sonnie tarafından derlenen Revolutionary Voices

Gerekçeler: Eşcinsellik, müstehcenlik

10. Alacakaranlık,  Stephenie Meyer

Gerekçeler: Dini bakış açısı, şiddet