Türkiye Bilişim Derneği tarafından bu yıl yirmiyedincisi "Sosyal Dönüşüm" temasıyla düzenlenen Ulusal Bilişim Kurultayı'nda bugün elektronik yayıncılık üzerine bir toplantı yapıldı. EBİ A.Ş. Genel Müdürü Mehmet İnhan, Can Yayınları Genel Müdürü Can Öz, yazar Faruk Duman, Arkadaş Yayınevi yöneticisi Cumhur Özdemir ve April Yayınları'ndan Kemal Egemen İpek'in katıldığı toplantı, Türkiye Bilişim Derneği'nden Nezih Kuleyin'in moderatörlüğünde gerçekleşti.

Toplantıyı başlatan sunumunda Cumhur Özdemir, e-kitabın tarihçesine ve teknolojik niteliklerine değindi. E-kitabın ticari başarı ve artış trendine değinen Özdemir, çıkışın her sene daha fazlalaştığını ve geometrik bir büyüme gösterdiğini söyledi.

Özdemir, "ABD'de 2010 yılında 18-20 milyar dolarlık bir kitap ticareti umuluyor, bunun %2'sini oluşturan 450 milyon dolarlık bölümü e-kitaba ait. Bu küçük bir rakam gibi gözükebilir, ancak bu ivmeyle pastadan alınacak payın gelecek yıllarda çok daha büyük olacağını görmek zor değil" derken, Amazon.com'da e-kitap satışlarının, basılı kitaba oranla %70 daha fazla olduğunu hatırlatırken, artık dünya çapında çok satan yazarların kitaplarının da elektronik ortamda olmasının bir güven göstergesi olduğunu söyledi. Özdemir sözlerine şöyle devam etti: "E-kitabın ucuzluğu, raf ömrünü sonsuz kılması, sesli olarak da kullanılabilir olması ve bir kütüphaneyi yanında taşımayı olanaklı kılan teknolojisinin yanı sıra font büyütme, altı çizilmiş bölümleri başkalarıyla paylaşma ve ağaçlara zarar verilmesini engellemesi açısından da avantajlı görünmekte. Uzun yıllar yayıncılık yapmış biri olarak, e-kitabın basılı kitabı yok etmeyeceğinin garantisini verebilirim. Evren kendi adaletini yaratır, bu tehlikeden korkmamalı. Önemli olan yakalama, önleme ve cezalandırmanın pratikleşmesi".

E-KİTAPTA İKİ FARKLI İŞ MODELİ

EBI A.Ş. Genel Müdürü Mehmet inhan, dünyada e-kitap konusunda iki temel iş modeli olduğundan söz etti. "Bunlardan biri Amazon'un başlattığı cihaza bağımlı ve sabit fiyatlı iş modeli. Bu, yayıncılar açısından sıkıntı yaratan bir model; çünkü sabit bir fiyat yayıncı açısından olumsuz bir durum. Ne ki, Amazon'un gücü nedeniyle herkes buna boyun eğmek zorunda kalmıştı" diyen İnhan, Apple'ın getirdiği "ajans" tipi iş modeline değindi ve Idefix'in iş modelini şu sözlerle açıkladı: "Idefix olarak bu işe, uluslararası açık bir standart seçmek, cihazdan, fiyattan ve platformdan bağımsız olmak, kalıcı kütüphane sağlamak, yayıncılarla aynı ticari koşullarda çalışmak ve yine yayıncılarla hukuki ve mali ortak planlama ve işbirliği içinde olmak gibi ilkelerle girdik. Peki hala niçin yalnızca 85 yayınevi ve 650 kitap yayında diye soracak olursanız, bu sorunun özellikle yayıncılara yönelmesi gerektiğini söylemem gerekir".

ARTIŞ % 400

Idefix'in 6 farklı okuma cihazıyla çalıştığını ve önümüzdeki ay Idefix üzerinden i-pad ve android tabanlı formatlardan da e-kitap indirilebileceğini söyleyen İnhan, son bir yıl içinde yayıncılık sektörü küçülürken, e-kitabın %400- %500 oranında artış gösterdiğini kaydetti.

Basılı kitabın, e-kitapla birlikte oransal olarak azalma ihtimalinin olduğunu ancak bitmeyeceğini düşündüğünü dile getiren İnhan, e-kitapla ilgili öngörülerini şöyle sıraladı: "Amatör yazarlık yayılacak, yazarlar arası rekabet artacak, telifsiz ortamda amatör yazarın okura erişme olasılığı arttıkça, yayıncılık bir yazarın diğerlerinden sıyrılabilmesi için elzem unsurlardan biri olarak varlığına devam edecek."

DÖNÜŞÜMÜN KOBAY NESİLLERİYİZ

Can Öz ise e-kitap dönüşümüne hep kısa vadeli bakıldığını, aslında değişimin nasıl olacağını kestirmenin son derece güç olduğunu söyledi. "Dünya interneti bile yeni yeni kabullenmeye başlıyor. Biz bu dönüşümün kobay nesilleriyiz" diyen Öz, yayıncıların bu tehlikeden korktuğunu ancak bu tehlikeyi ortadan kaldırmak için e-kitap yapmamak gibi bir hakkı kendilerinde görmediklerini söyledi: "E-kitap basılı kitabın yamyamlığını yapacaksa yapacaktır. Akıntıya karşı, onu görmezden gelerek var olamayız. Yayıncıların zamanla e-kitap işine daha da çok gireceğini düşünüyorum. Kitap, çok eski, kadim bir kültür. Bu kültürün elektronikleşmeyle birlikte nasıl dönüşeceğini, müzik veya film sektörüne bakarak anlayamayız. Bu kültür, her zaman kendi özgün senaryosunu çizdi. Biz yayıncılar, Idefix gibi tarafsız bakan kuruluşlara destek olarak yayın dünyamızın gelişimini sağlamaya çalışmalıyız"

TEBRİKTEN BAŞKA ÇAREMİZ YOK

Kemal Egemen İpek, düzenli okuma oranının %3 olduğu bir ülkede, yayıncıların bu duruma odaklanması gerektiğine değinirken "Eğer bu sorunun üzerine gidilirse zaten tüm yayıncılar mevcut durumdan çok daha fazla kazanmaya başlar, tüm yayıncılar bir araya gelmeli" dedi.

Yazar Faruk Duman, "Yazılarımı hala kalemle yazarım, teknoloji beni ilgilendirmez. Ancak kitaplarımın e-kitap olmasına karşı çıkamam. Basılı kitap bağımlısıyım diyerek muhafazakarlık yapma hakkımız yok. Bu gelecek kuşakların teknolojisi, belli bir süre sonra e-kitap rakipsiz olacaktır" derken içeriğin önemini vurguladı: "Papirüs üzerindeki metinlere de içerik açısından bakıyoruz, mesele benim Aristo'dan ne anladığımdır. Geleceğin okurları da içeriği önemsiyor olacak, bunlar yalnızca aracılar. Bu teknolojiyi tebrik etmekten başka çaremiz yok. Bu teknoloji bize zaman kazandırıyor, bizi hızlandırıyor diye düşünüyorum, geleceğin belirsizlik yanı baki kalmak şartıyla".