Kendi yarattıkları bir işi internete koyanlar bilir; bir noktada, birinin sizin için kötü eleştiri yapacağı gerçeğinden kaçamazsınız. Özellikle kişisel yayıncılıkta, eserlerine olan eleştiriyi, kendilerine olan eleştiriden ayıramayan insanlar var -ki bu kötü eleştiri karşısında sakin kalabilmek için önemli bir özellik. İnternet üzerinden, rastgele bir insan kalkıp sizin eserinize saldırdığında, öfkeden kudurmanız ya da depresyona girmeniz için bir sebep yok. Eğer doğru şekilde kötü eleştiri okumayı öğrenirseniz, o çamurun içinde hazineler bile bulabilirsiniz.
1.Eleştiriden duyguları atın.
Çoğu zaman, eleştiriğin içeriğinden çok, tonuna kötü tepkiler veriyoruz. "Bu kitapta daha az virgül olsaymış, daha iyiymiş" yerine "Bu aptal yazarın manasızca fazla kullandığı virgüller yüzünden kitabı tamamen okunamaz bir saçmalık olmuş" daha kışkırtıcı ve duygusal bir yorum.
O yüzden, kendinize sorun: Eleştiren aslında neyi eleştiriyor? Böylece eleştiriyi, basit ve duygusuz bir dille ana noktaları özetleyen maddelere çevirebilirsiniz.
İlk adım, bazen tek ihtiyacınız olan şey olabilir. Eğer gerçekten sağlam bir argüman yoksa, eğer birisi sadece beğenmemiş ve herkesin önünde hırsını çıkarmak istiyorsa, herkesi memnun edemeyeceğiniz ve bunu da beklememeniz gerektiği gerçeğini kabullenmelisiniz.
2. Sağlam argümanları değerlendirin
Ortaya konan ana noktaları anladığınızda (orijinal metine değil, sizin maddelerinize bakmayı unutmayın), buna katılıp katılmadığınızı kendinize sorun. Bunu yapabilmek için ise, derinlere inin ve kendinize karşı dürüst olun; çünkü şikayetleri öylece elerseniz, hiçbir şey öğrenemezsiniz. Gerçekten faydalı olabilirler ve onları kabul ederek bir şeyler öğrenebilirsiniz. Bazı durumlarda, bir sonuca varabilmek için elinizde yeterli bilgi olmayabilir. “Çok kötü yazmışsın” yorumu, yazınızda hangi kısmın kötü olduğunu aslında size söylemez. Ancak, yazımın yanlış ya da karakterlerinizin üzerinde biraz daha uğraşılması gerekli olduğunu söylerlerse, bunun doğru olup olmadığını kendinize dürüstçe sorun.
3. Aynı argüman sürekli karşınıza çıkıyor mu?
Eğer çok sayıda kötü eleştiri yapıldıysa, ortak noktaları olup olmadığına bakın. Eleştirilerin odak noktası sürekli grameriniz mi çıkıyor? Diyaloglarınız ya da temponuz? Farklı sitelerde, farklı insanlar tarafından aynı argümanların yapıldığını görüyorsanız, büyük ihtimalle ilgilenmeniz gereken ciddi bir sorununuz var demektir.
4. Kaynağı dikkate alın.
Aynı kişi tarafından yapılmış diğer eleştirilere bakın ve genelde haklı olup olmadıklarını dikkate alın. Bazı insanlar internette çirkin davranmayı severler ve istedikleri herhangi bir yöne zehirlerini akıtırlar. Eğer sizi eleştiren kişi, kötü yorumlar yapıyorsa, onları görmezden gelin -dürüst bir analiz yaptığınızda, gerçekten de eleştirinin haklı olduğunu düşündüğünüz durumlar hariç.
Ek olarak, daha önce hakkında eleştiri yaptıkları şeylerin türüne bakın. Çok fazla okuyor ve çok sayıda kitap eleştirisi yapıyorlar mı? Genellikle kitap eleştirisi yapmıyorlarsa, yaptıkları tüm eleştiriye şüpheyle yaklaşın.
5. Debelenmeyin.
Birkaç kötü eleştiri almışsınız, ne olmuş yani? Bunların, sizi umutsuzluğa sürüklemesine, kızdırmasına ya da sizi yazmaktan vazgeçirmesine izin vermeyin. Onlardan ne öğrenebileceğinize bakın ve sonra hayatınıza devam edin. Kendi yeteneklerinizden şüphe duymayın. Bazen öyle bile gözükse de, sizi değil, eserinizi eleştiriyorlar.
Aynı şekilde, iyi olan eleştirilerin de kafanıza yerleşmesine izin vermeyin. Rudyard Kipling'in lafını biraz değiştirmek gerekirse, hem iyi hem de kötü eleştirilere aynı şekilde davranabilirseniz, çok daha mutlu bir yazar olursunuz.
Okurlar için
Birinci ve dördüncü maddeler, okurlar için de geçerli. İlgilendiğiniz bir kitap hakkında eleştiri okurken, kendinize sorun:
Eleştiri aslında ne diyor?
Akla yatkın ve sağlam mı?
Benzer şikayetler sürekli geliyor mu?
Eleştirmen güvenilir mi?
Alıcı olarak, kitap ya da herhangi bir ürün alırken kötü yorumlara her zaman bakın ama bu yorumlara hemen itibari değer vermeyin. Kitap eleştirileri için de aynı şey geçerli; eğer birileri yazarın ne kadar aptal olduğu hakkında abuk subuk konuşuyorsa, bu, size kitabın okunmaya değer olup olmadığı hakkında işinize yarayacak bir bilgi vermez. Özellikle sağlam gözükmeyen ve bir yıldız veren eleştirilerin, sizi sevdiğiniz bir kitabı almaktan alıkoymasına izin vermeyin. Olanak varsa, kitaptan bir parça okuyun ve kitabın size göre olup olmadığına kendiniz karar verin.
Yazarlar eleştirileri gerçekten de dikkate almalı mı?
Bazılarına göre, yazarlar, aslında iyi ya da kötü hiç eleştiri okumamalıdırlar; ancak yeni başlayanlar için bu eleştiriler faydalı olabilir. Eğer becerinizi geliştirmek istiyorsanız, eleştiri kaldırmayı ve ondan bir şeyler kapmayı öğrenmeniz gerekir.
Kötü eleştiriler değerli olabilir, ancak kendinizi çok kaptırmamanız ve kesinlikle onlara cevap vermemeniz gerekir. Çünkü okurlar kötü bir eleştiriyi affeder ama yazarın kötü bir davranışını asla.
Yeni yorum gönder