İşten eve, evden işe; işten okula, okuldan işe; hayat hızla akıp giderken, bırakın geçen seneyi, dün yaptıklarımızı dahi unutuyoruz. Sevgililerimizin ve arkadaşlarımızın doğum günlerini atlıyor, özel günleri kutlamadan geçiyoruz. Tablo böyleyken, sevdiğimiz bir romancının doğduğu günü hatırlamamız ya da ünlü bir şairin öldüğü günü bilmemiz elbette mucize olurdu. Öyleyse hafızamızı tazeleyip, tarihte bu hafta Türkiye'de ve dünyada edebiyat dünyasını etkileyen hangi gelişmelerin yaşandığına bakalım:

31 Mart

Rus yazar Nikolay Vasilyeviç Gogol (1809) ve Meksikalı yazar Octavio Paz (1914) doğdu. İngiliz şair John Donne (1631), İngiliz yazar Charlotte Bronte (1855), Fransız yazar Allan Kardec (1869), yazdığı günlüklerle ünlü soykırım kurbanı Anne Frank (1945), Türk şair ve yazar Munis Faik Ozansoy (1975) ile İngiliz yazar Enid Bagnold (1981), hayatını kaybetti.

1990 - Dokuzuncu İstanbul Film Festivali programında yer alan Yusuf Kurçenli'nin Karartma Geceleri filmi, Denetim Kurulu tarafından yasaklandı.

1 Nisan

Yunan şair Maria Poliduri (1902), Çek yazar Milan Kundera (1929), Ermeni asıllı Türk yazar Pars Tuğlacı (1933) ve şair Mehmet Taştan (1967), doğdu. İspanyol yazar Francisco de Penalosa (1528), Türk şair Nigar Hanım (1918) ve Türk şair Orhon Murat Arıburnu (1989) yaşamını yitirdi.

1873 - Namık Kemal'in Vatan Yahut Silistre adlı oyunun ilk temsili İstanbul'daki Gedikpaşa Tiyatrosu'nda gerçekleşti.
1924 - Münih'teki darbe girişimi dolayısıyla Nazi lideri Adolf Hitler 5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Fakat sadece 9 ay hapis kaldı ve bu sırada Mein Kampf (Kavgam) adlı kitabını yazdı.
1980 - May Yayınları sahibi Mehmet Ali Yalçın yayıncıların kâğıt sorunuyla ilgili olarak Ankara'da Sanayi ve Teknoloji bakanıyla görüştüğü sırada kalp krizi geçirerek öldü.

2 Nisan

İtalyan yazar Giacomo Casanova (1725), Danimarkalı yazar Hans Christian Andersen (1805) ve Fransız yazar Emile Zola (1840) doğdu. İngiliz yazar C. S. Forester (1966), hayatını kaybetti.

1948 - Yazar Sabahattin Ali, Bulgaristan sınırını geçmeye çalışırken, kılavuzu Ali Ertekin tarafından öldürüldü. 28 Aralık'ta tutuklanan Ertekin'in cezası indirime uğradı. Aynı yıl çıkan af yasasıyla da serbest bırakıldı.
1948 - Ankara'da Opera binası, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün katıldığı törende, Adnan Saygun'un Kerem ile Aslı operasıyla perdelerini açtı.
1950 - Bursa Cezaevi'nde bulunan şair Nazım Hikmet'in affı için tanınmış sanatçı ve düşünce insanları bir dilekçeyle İsmet İnönü'ye başvurdu.

3 Nisan

ABD'li yazar Washington Irving (1783) ve Türk yazar Fethi Naci (1927) doğdu. İngiliz yazar Graham Greene (1991), Türk şair Necdet Evliyagil (1992) ile ABD'li yazar Terence McKenna (2000) yaşamını yitirdi.

4 Nisan

Fransız yazar Comte de Lautréamont (1846), Fransız şair Remy de Gourmont (1858), Fransız yazar Marguerite Duras (1914) ve İsveçli yazar Lars Ahlin (1915) doğdu. İrlandalı yazar ve şair Oliver Goldsmith (1774), Fransız yazar Simone de Beavoir (1986), İsviçreli yazar Max Frisch (1991) ile Türk şair Muammer Hacıoğlu (1992) hayatını kaybetti.

1988 - 7. Uluslararası İstanbul Sinema Günleri'nde iki filmin gösterilmesi müstehcenlik ve İslam'a aykırılık nedeniyle yasaklandı.

5 Nisan

Flaman şair ve yazar Hugo Claus (1929) ve Galli ressam ve yazar Peter Greenaway (1942) doğdu. ABD'li yazar Saul Bellow (2005) yaşamını yitirdi.

1996 - Agos, İstanbul'da yayın hayatına başladı.

6 Nisan

Divan edebiyatı şairi Bâki (1600) ve ABD'li yazar Isaac Asimov (1992) hayatını kaybetti.

1909 - Serbesti gazetesinde, İttihat ve Terakki Cemiyeti karşıtı yazılar yazan gazeteci Hasan Fehmi öldürüldü.
1920 - Anadolu Ajansı kuruldu.

GG

* Görsel: Sam Bennett