Furuğ Ferruhzad'ın hayatına sinema, İbrahim Gulistan ile tanışmasıyla girdi. Furuğ şüphelerle alındığı film şirketinde hemen yeteneklerini kanıtladı ve İran'ın en şiirsel belgeseli Ev Karadır'a imza attı.
İran edebiyatında ve özellikle İran şiirinde, erkek egemenliğine karşı kadın rüzgârını ilk estiren şairin sinemaya giriş macerasının ilk perdesi, iki arkadaşı tarafından bir partide İran sinema dehasına önerilmesiyle başlar. Bu sabit fikirli, dik başlı ve dahi adam, hakkında pek de iyi şeyler konuşulmayan bir kadını işe alırken tereddüt eder ve bu tereddüdünden iş arkadaşına söz eder.
İran’ın en güçlü sol partisi Tude’nin etkin bir üyesi olan İbrahim Gülistan siyasi faaliyetleri bırakmış ve petrol şirketinin reklam işlerini yapmaya başlamıştır, bu nedenle sol camiada arkasından epeyce konuşulur. Eşini aldatarak 'Günah' şiirinde bu aldatmanın hazzını anlatan ve herkesin tepkisini üzerine çeken şair Furuğ ile İbrahim Gülistan’ın yolları Gülistan stüdyosunda kesişir.
Furuğ için farkındalık zamanı
Furuğ’un macerasının önemli değişimlerinden biri montaj masasına geçmesiyle başlar. Furuğ’u işe alıp almamak konusunda tereddüt eden İbrahim Gülistan, kısa zamanda onun çok yetenekli bir sanatçı olduğunu fark eder, petrol şirketinden sipariş aldığı dört bölümlük belgeselin montajını Furuğ’a verir.
Furuğ, film montajında da edebiyatta olduğu gibi başarılı olduğunu kanıtlar. İbrahim, Furuğ’u, masraflarını Gülistan filmin karşıladığı bir montaj eğitimi için İngiltere’ye gönderir. Bu montaj eğitimi Furuğ’un macerasında yeni bir perdenin açılmasını sağlar. Furuğ bu eğitimden döndükten sonra petrol şirketinin siparişi olan belgesellerden biri olan Bir Yangın filminin montajını bitirir. Bu belgesel petrol şirketi tarafından fazla şiirsel bulunup kabul edilmese de İran’ın ilk uluslararası ödülünü kazanır.
Bu eğitimden farkındalığı ve duyarlılığı artmış olarak dönen Furuğ, başka konularla ilgilenmeye, onlar üzerinde çalışmaya koyulur. Belgesellerden birinin setinde yer alır, ilk yönetmenlik denemesini yapar. Bunlarla birlikte Gülistan film Keyhan dergisine kısa reklam filmleri de çekmektedir. Meşhed’de bir cüzam hastanesi açılacaktır, Keyhan dergisi bu açılıştan bir video hazırlanmasını ister. Ekip gider, çekimi yapıp döner. Cüzam hastanesinden gelen görüntüleri Gülistan izledikten sonra bundan bir belgesel yapma önerisini cüzamlılar yardım derneği başkanına iletir. Teklif kabul edilir, böylece Gülistan şirketi insani nitelikleri ön planda bir belgesel yapma amacıyla işe başlar.
Furuğ liderliğinde altı kişilik ekip cüzam hastanesine gönderilir ve orada on iki gün kalırlar. İlk iki gün ekip sadece mekâna alışmaya çalışır. On iki gün boyunca cüzam hastalarından hiç korkmadan, tiksinmeden onlara dokunarak, Ev Karadır filmindeki sahneleri çekmiştir Furuğ. Her şey olduğu gibi çekilmiştir. On iki günden sonra Furuğ ve ekip cüzamhaneden ayrılırken Furuğ, kolyesini, bilekliğini ve ekibin elinde kalan bütün parayı cüzam hastalarına vermiştir ve oradaki hastalardan bir çiftin çocuğunu evlatlık almıştır. Furuğ ölene kadar oradaki hastalarla mektuplaşmayı sürdürür. Hâlâ İran’ın en önemli ve şiirsel belgeseli sayılan Ev Karadır, prestijli Sight and Sound sitesinin 2012 yılında yaptığı dünyanın en iyi belgeselleri sıralamasında ilk sıralarda yer almıştır.
Bu film, 1963’te yapıldığı yıl Tahran Sinemacılar Birliği’nde ilk kez gösterilir ve çok sert eleştiriler alır, akabinde ilk defa sinema eleştirmenleri bir belgesel film üzerine eleştiri yazıları yazarlar dergilerde. Ev Karadır Almanya’da, Oberhausen film festivalinde 1964’te en iyi belgesel film ödülünü kazanır ve Furuğ’un ölümünden sonra bir saygı duruşu olarak festival Ev Karadır filmiyle açılır. Furuğ Ferruhzad adına festivale bir ödül konur.
Furuğ yaşarken bununla ilgili İtalyan yönetmen Bertolucci ile yaptığı röportajda şu açıklamayı yapmıştır: “Ben orada sadece cüzamhaneyle ya da cüzam hastalarıyla ilgili bir film yapmak isteseydim bu çok sınırlı bir film olurdu ama o mekân benim için, yaşadığımız dünyanın küçük bir örneklemidir."
Furuğ’un hayatı, düşündüğü ve kardeşi Feridun’a yazdığı gibi maalesef ki çok erken sona erer. Yine Feridun’a, İran’daki kadınları, İran’da kadın olmanın zorluklarını ele alan, 100 sayfa olduğunu belirttiği bir senaryodan söz eder ancak bu senaryonun başına ne geldiği, nerede olduğu bilinmemektedir. Furuğ’un hayatı da ucu açık biten bir filmdir, yapmayı tasarlayıp yapamadığı filmlerin, tiyatro oyunlarının, şiirlerin gölgesiyle kararmıştır sahne ışıkları.
Yeni yorum gönder