Adından da anlaşılacağı üzere Kızılırmak’ın kıyısında bir mekân, bir kasabanın yürekleri ısıtan huzurlu ortamı, herkesin birbirini tanıdığı, çocukların sokak aralarında oynayabildiği, birbirinin gölgesinde dinlenebildiği, süt kardeşliğinden kan kardeşliğine, kardeşlik duygusunun sözde değil yürekte yaşandığı, çizgi romanların elden ele dolaştığı, Kızılderili filmleri müptelası çocukların ören yerlerinde kabileler kurup tavuklardan aşırdıkları tüylerden kendilerine başlıklar, söğüt dallarından yaylar ve oklar yaptığı, Kızılderili isimleri ile birbirlerini çağırdığı yıllar. İşte Kızılırmak Çocukları’nı okurken sevgili okur, şimdi çoktan yetişkin olanlarınızın, çocukluğa dair hafızalarda itina ile saklanan o çok özel anları, benim gibi hatıralar bohçasından çıkardığını görür gibiyim. Biz yetişkinlere çocukluğun hiçbir zaman keşfedilemeyecek bir “ülke” olduğunu bir kez daha hatırlatırken bu roman, çocuk okurlara da o ülkeyi keşfetme heyecanını veriyor.

Bir çocuğun bakış açısı ile yazılan Kızılırmak Çocukları’nda büyükler de var. Cemile mesela. Kimine göre Deli Cemile, kimine göre Kör Cemile, ama kütüphanecinin kızı olan romanın anlatıcısı için bir dua kapısıdır o. İyiliğin iyilik olabilmesi için karşılık beklenmeden yapılması gerektiğinin altını çizen, çocuk merhameti ile okula giderken her gün kapısını çaldığı, bir ihtiyacı var mı diye yokladığı, sandalyeye oturtup ayak tırnaklarını kestiği o yaşlı kadının ölümü ile yokluğa karışmanın sarsıntısını yaşayan bir çocuktur o. Kendinden küçük komşu çocuğunun yanında bir yetişkin sorumluluğunu hissediyor, çocuk onurunun da yetişkin birinin onuru kadar biricik oluşunu okura hissettiriyor. Bir çocuğun gözü ile büyük dünyasının zaaflarını da görürüz romanda. Görürüz ve “büyük” olmanın hiç de kolay olmadığını hissederiz yeniden. Kendinden zayıfı ezmek ne kadar kolaydır yetişkin dünyası için ve adaletli olmanın, dürüst olmanın, kendinden zayıfa karşı merhametli olmanın, bu değerlerin her birinin çocuk dünyasında da karşılığı olduğunu Kızılırmak Çocukları romanı yeniden hatırlatır bize. Romanda yer alan tüm kahramanlar dürüstlüğün, merhametin, samimiyetin, fedakarlığın, çocuk olsun büyük olsun, “insan” olmak için elzem olduğunu bizzat tecrübe ederek öğrenirler yaşadıkları maceralarda. Hele hele çocuksu bir merakla karınca yuvasını inceleyen anlatıcının, bir karıncanın ölümüne sebep olduğunu gördüğünde, bir canlıyı bilmeden de olsa öldürmüş olmanın vicdan azabı ile kendine verdiği cezayı okuyan hiçbir çocuk bu adalet duygusu karşısında kayıtsız kalamayacaktır.

Sadece bunlar değil elbet Kızılırmak Çocukları’nı özel kılan. O yöreye ait sokak oyunlarını öğrenmek, üç gazoz kapağı karşılığı bilet kesilen çocuklara oynanan Karagöz oyununun heyecanı, dijital dünyanın ele geçirdiği günümüz çocuk dünyasına da bir soluk aldırıyor sanki.

Hepimiz çocukluğumuza borçluyuzdur aslında, bizi “büyük” yapan kodları taşır çünkü bağrında. İşte Şule Köklü, okurlarına Kızılırmak Çocukları romanını armağan ederek kendi çocukluğuna olan borcunu da ödemiş sanki.