Yeni ya da eski fark etmez bütün kitaplar bünyesinde yüzlerce uçucu organik bileşen barındırır. Kaynakları ise çeşitlidir. Bazıları degradasyon (bozulma, parçalanma) sonucu oluşurken, diğerleri kullanılan kağıdın cinsine, kitabın yapışkanına ve mürekkebe bağlıdır. Organik bileşenlerin emisyonuna bakarak kitapların durumu veya degradasyon hakkında fikir yürütmek de mümkündür.
Bu ön bilginin ardından şimdi yeni kitapların kokusu ile eski kitapların kokusuna bakabiliriz.
Yeni kitaplar
Yeni kitapların kokusunu kullanılan yapışkan ve mürekkep ile kağıdın geçirildiği işlemler belirler.
Yapışkanlar:
Günümüzde kitap basımında kullanılan yapışkanlar ko-polimerlerden oluşur. Yanda gördüğünüz vinil asetat etilen bunlardan sadece biridir.
Kağıt ve mürekkep:
Kağıt, yapım sürecinde istenen kaliteye ulaşmak için pek çok kimyasal kullanılır. Örneğin kağıt suya dayanıklı olsun diye alkil keten dimer ve kağıdın rengini açmak için de hidrojen peroksit eklenir. Kağıt üretiminde kullanılan kimyasallardan bazıları uçucu organik bileşenlerin salınımına da katkıda bulunabilir. Ek olarak, mürekkep yapımında çözücü olarak kullanılan petrokimyasalların da katkısı vardır.
Eski kitaplar
Zamanla kağıttaki selüloz ve odunözünün kırılmasıyla çok sayıda organik bileşen açığa çıkar.
Bunlardan benzaldehit bademe, vanilin vanilyaya benzer bir koku bırakır. Etil benzen ve tolüen'in tatlı, etil heksanol'un hafif çiçeksi bir kokusu vardır.
Kısacası kitapların kokusunu tek bir kimyasal meydana getirmez. Bu koku farklı uçucu kimyasalların birleşmesinin sonucudur.
Kaynak: Electric Lit
GG
Yanda gördüğümüz vinil asetat etilen?
Yeni yorum gönder