Çocuk kitapları yazan Müzeyyen Engin Erim’in kaleme aldığı bir kitabın ismi Kedinin Büyüttüğü Çocuk’tu. Küçük bir kedinin sahiplendiği çocukla yaşadıklarını anlatan bu hafif fantastik öykünün başlığı henüz daha ilkokuldayken aklıma kazındığı için, Fritz the Cat: Kedi Fritz Yaşamı ve Ölümü adlı kitap ve yaratıcısı Robert Crumb’ın hikayesi bu başlığı kolayca çağrıştırdı. Çünkü Crumb, çelişkilerle dolu bu yaramaz kedi karakterini, asker kökenli baskıcı bir baba ve sorunlu bir anneyle büyüdüğü evde, genç yaşında çizgi romanlara sığınarak yaratmış. Yıllar içinde yarattığı karakter de büyümüş, değişmiş ve günün birinde Crumb’ın eseri, ABD’de çizgi romandan çizgi filme aktarılan en sevilen hikayelerden biri olmuş. Böylece onu bize tanıtan bu kediyle arasındaki bağ, Crumb’ı “kedinin büyüttüğü bir çocuk” kılmış sanki. 

Türkiye’de tek kitap halinde basılan çizgi roman, çocuk çizimlerini andıran, siyah beyaz çizimlerden oluşuyor. Hikaye, Crumb’ın -bizdeki Kötü Kedi Şerafettin’e çokça benzeyen- kedisinden esinlenerek yarattığı Fritz adlı bir tekirin maceralarından oluşuyor. 1960’lı yıllarda hayvanlardan oluşan bir şehirde yaşayan Fritz, çapkın, yalancı, sefasına oldukça düşkün. Diğer yanıyla da bir şair ve yazar. Dünyaya büyük idealler ışığında bakıyor. Karga, tavşan ve domuz arkadaşları, Winston adlı uzatmalı bir kız arkadaşı var. Winston ise bir tilki. Tüm notları ve kitapları, Fritz’i dört duvar arasına hapsediyor, o da Winston’a şöyle diyor: “Bir yazar ve şair olarak dışarı çıkmak ve dünyayı araştırmak benim görevim, henüz zamanım varken bunların içinde olmalıyım.” Bir başka yerde, “Sana kalan yoz ve sefil bir günahkardır, yani ben,” diye belirtiyor. Gelgitleri, idealleri, yozluğu, dünyayı araştırma güdüsü, bir karganın kanatlarındaki özgürlüğe duyduğu özlemle Fritz, aslında, 1960’ların ABD’sinin özgün ve başarılı bir yansıması. Bu “kargacık burgacık” çizimlerin, hızla yazılmış diyalogların aldığı en büyük övgü de dönemi yansıtırken takındığı güçlü tavır. Her macerada mesleği değişen kedimiz, böylece, kılıktan kılığa girerek farklı tiplemeleri anlatabiliyor.

Crumb’ın yeraltı çizgi roman dünyasının gözbebeğine dönüşen bu eseri, Türkçeye son derece özenli bir çeviri ve kaliteli bir baskıyla sunuluyor. Arka sayfalardaki çevirmen Tunç Pekmen’e ait notlar, hem hikayeyi daha iyi anlayabilmek için hem de döneme dair referansları incelemek açısından iyi bir kılavuz işlevi görüyor. Tavsiyemiz, popüler kültürün bu yeraltı kahramanını yakından tanımaya vakit ayırırken notlara başvurmanız ve sizi sürükleyeceği yeni okumalara imkan tanımanız. Herkesin kollarında büyüyebileceği bir kedi bulması dileğiyle...