İsveçli kimyacı Alfred Nobel anısına 10 Aralık 1901'den beri ödül dağıtan İsveç Akademisi, Leo Tolstoy, James Joyce, Virginia Woolf, Mark Twain, Joseph Conrad, Anton Chekhov, Marcel Proust, Henry James, Henrik Ibsen, Emile Zola, Robert Frost, W.H. Auden, F. Scott Fitzgerald, Jorge Luis Borges ve Vladimir Nabokov'u atladığı için eleştirildi. Fakat Akademi, ödülü en az bu isimler kadar hak eden William Faulkner, Ernest Hemingway, John Steinbeck, V.S. Naipaul, Doris Lessing gibi birçok edebiyatçıyı ödüllendirdi.

Ödüle layık görülen edebiyatçılar da yazarın sorumluluklarına ilişkin konuştular. Peki, neler söylediler?

Bu soruya cevap olsun diye her hafta bir edebiyatçının, ödül töreni sırasında yaptığı konuşmayı yayınlamaya devam ediyoruz.

İşte, Sigrid Undset'in ödül aldığı 1928 yılında, tören sırasında okunması için Fransa Elçisi Armand Bernard aracılığıyla ilettiği mektup:

Benden önce söz alan konuşmacılar, bizlere takdim edilen bu ödüle ne kadar minnettar olduğumuzu benim yapabileceğimden çok daha iyi ifade ettiler. Dediklerinin altına ben de imzamı atıyorum. Konuşmak konusunda yazmak kadar hevesli değilimdir. Kendimden bahsetmek ise en gönülsüz olduğum alandır. Ben de bunu yapmaktansa İsveç'e saygı duruşunda bulunacağım.

İsveç yoluna çıkmadan önce onuruma bir parti düzenlendi. Aslına bakarsanız tam olarak benim onuruma değildi, İsveç'e gideceğim için verilmişti. Bu partiye katılan herkes, Başbakan ile Norveç Meclis Başkanı'nın yanı sıra benim arkadaşlarım da dahil olmak üzere, İsveç'e saygılarımı sunmamı istediler. Neticede bu yarımadanın insanları dünyanın geri kalanından ayrı bir parçasını oluşturuyor. Ormanlarımız ve dağlarımız birbirlerine doğru uzanıyor, nehirler suyu bir ülkeden diğerine taşıyor. Norveç'teki evlerimiz, İsveç'teki evlerinizi andırıyor. Tanrıya şükürler olsun! Bizler hep, ülkelerimizin dört bir yanına yayılan, küçük, mahrem konutlarda ikamet ettik. Modern teknoloji henüz Kuzey'deki insanlığa zarar veremedi.

Fakat burada söylemek istediğim şey şu ki, benden İsveç'e saygılarını sunmamı istediler. İsveç'i neşeyle anıyoruz, biz Norveçlilerin dünyanın en güzel şehri olarak niteledikleri Stockholm'ü de...

GG