Sıfırdan sıfır olmaya doğru yaptığımız bir yolculuksa eğer hayat, kendi saçmalığını da içinde barındırıyor demektir bir anlamda; hüznünü de, kahkahasını da. Yiğit Okur içinse, bunun fena halde farkında bir yazar diyebiliriz pekala, “Sıfırlamak” gibi bir roman da dolayısıyla onun kaleminden çıkıyor... Hüzün yaşamın beyhudeliğine, kahkaha saçmalığına değiyor burada; ömrümüzün ağırlığıysa mukadder.
Bakırköy Alüminyum Fabrikasının 17 dakikalığına durduğu anda başlıyor hikayemiz. Yani, ömrünü fabrikasının durmaksızın çalışmasına adamış Demir Bey’in bu sebeple öldüğü anda... Fabrikanın bekası, susmak bilmeyen uğultusu sadece Demir Bey için hayati değer taşımaz, ustabaşından işçisine, içinde bulunduğu mahallenin ilkokulundan işçi ailelerine ve hepsi bir yana muhasebe müdürü Hüsamettin Bey için de bu fabrikanın önemi çok büyüktür. Otuz yıldır Hüsamettin Bey için hayat demek Bakırköy Alüminyum Fabrikası demektir çünkü. Her biri bir öncekinin aynı geçen günler boyu Hüsamettin Bey’in Küçük Çamlıca’daki anne evinden şafakla beraber uyanarak herkesten önce geldiği fabrikaya, akşam karanlığında yine herkesten sonra çıktığı, bin çeşit evrakla, vergi kanunlarıyla, bakanlık tebliğleriyle, bitmek bilmeyen hesaplarla geçen ömrü bu uğultunun ansızın kesilmesiyle şirazesinden çıkar. Hem de ne çıkış.
Demir Bey’in İngiltere’de ekonomi okumuş oğlu Yağız Bey’in gelişi önce fabrikanın kısa bir süreliğine de olsa durmasına, hemen ardından babasının ölmesine ve fabrikanın pek çok emekçisinin işine son verilmesine neden olmuştur. "Yeniden yapılanma süreci” bir lanet gibi çökmüştür fabrikanın üzerine. Patronla işçinin el ele olduğu, birbirine sahip çıktığı, emeğe saygı gösterilen, bir nevi Yeşilçam cenneti diyebileceğimiz bu yerde artık zaman denen canavar harekete geçmiştir. Ve içeridekiler için sahte cennetten kovulmanın tam vaktidir.
Kahramanımız Hüsamettin Bey, düşmanı olan "yeniden yapılanma"ya karşı teslim bayrağını çeker, kadim dostu Facit marka hesap makinesini alır ve işinden ayrılır. Fabrikanın hesaplarını sıfırlayamamıştır ama kendi hayatını sıfırlayacaktır. Zira patronu Demir Bey’in ardından annesi Şazimet Hanım’ın ölümü onu çoktan sıfırlamıştır ya, şimdi bu sıfırlanma halini yaşamasının zamanıdır. Her şey bir yana, işine sarılarak ömrü boyunca bastırdığı erkeklikle yüzleşme süreci olacaktır bu Hüsamettin Bey için.
Bildiğimiz hanımevladı nevinden olan kahramanımızın annesi ölüp de kadınlarla arasındaki set yıkılınca, olaylar giderek trajikomik bir hal alır. Hüsamettin, modern zamanla verdiği sınavdan kalmış, şimdi sıra kadınla imtihanına gelmiştir. Yani alt kat komşusu, mor gözlü dul Adile öğretmenle imtihanına...
Yiğit Okur, “Sıfırlamak”ta şaşırtıcı ve bir o kadar beklenen bir sona hazırlar okurunu. Diyebilirim ki, hiç gülmeden, oyun oynamadan, şarkı söylemeden yaşayan, kadınları düşman, yazarları düş orospuları olarak tanımlayan, yani her şeyiyle tam bir anti-kahraman olan kahramanının hayatını yazması kadar şaşırtıcı; böylesi ortalama bir hayattan, bir muhasebecinin yaşamından büyüleyici bir hikaye çıkarması kadar beklenen bir sondur bu.
Son derece eli sıkı davrandığı bu romanında sadece birkaç paragrafla anlattığı mekanların da, karakterlerin de hakkını etkileyici bir biçimde veriyor, hikayesinin atmosferini okurunun aklında ve gönlünde yer ettirmeyi başarıyor Yiğit Okur. Yaşama ancak ucundan kıyısından tutunanların romanı diyebileceğim “Sıfırlamak”ta, aradaki o incecik, narin bağlar çözülünce neler olabileceğini hikayeleştiriyor.
Hüsamettin Bey’in yaşamı aracılığıyla bir yandan modern zamanlar eleştirisi yaparken diğer yandan da hem ruhen hem de fiziken yaşanan çözülme sürecini kaleme alıyor. Bu süreç, Hüsamettin’in yıllar sonra annesinin okul hayatı boyunca her gün elinden aldığı 899 tane bir kuruşu bulduğu andaki hayalkırıklığı ve deli öfkeyle özdeşleşebilir.
Hüsamettin, “birçok şey belli bir zaman diliminde, belli bir anlam taşırken, başka bir zaman diliminde aynı anlamı taşımaz, hatta anlamsız kalabilirdi” diye düşünürken sanki kendi hayatının da içinde bulunduğu zaman diliminde nasıl anlamsız kaldığını keşfeder gibidir... “Sıfırlamak” işte bu anlamsızlığa dair yazılmış trajikomik bir ağıttır, bir parça da eski İstanbullular’a, eski İstanbul yaşayışına, kültürüne, ahlakına... Okur, iyi ve doğru kavramlarını zaman düşüncesi ekseninde kurcalamakta, onlarla oynamaktadır.
Haftanın en şahane kitabı “Sıfırlamak”, Yiğit Okur’la tanışmak ve diğer romanlarına geçiş yapmak için de şahane bir fırsat.
Yeni yorum gönder