Arşivi
Geçtiğimiz günlerde bir ilk roman bastırma sancısı yaşayan yazar-adayı bir arkadaşımın dertlerini dinliyordum. Romanı çeşitli editör ve edebiyatsever arkadaşları tarafından okunmuş, beğenilmişti.
Organik tarımın kısa süre içinde bildiğimiz anlamda tarım sektörüne, büyük şirketlere kanalize olması, beraberinde gelişen “sürdürülebilirlik” kavramının kapitalizmin bir ürünü olarak felsefeciler tarafından sorgulanmaya başlaması hayallerimizi suya düşürdü nicedir.
Geçtiğimiz hafta Orhan Pamuk’un “Saf ve Düşünceli Romancı”sı üzerine aklıma takılanları paylaşmıştım sizinle. Pamuk eleştirinin bıraktığı boşluktan sesleniyor bizlere demiş, yazarın kendini, yazma deneyimini, edebiyata bakışını roman-dışı çalışmalarla aktarmasının kökeninde eleştirinin eksikliği olduğu üzerinde durmuştum.
Orhan Pamuk’un Harvard Üniversitesi’nde verdiği derslerin notlarından oluşan ve yaklaşık bir buçuk yıl önce Harward Üniversitesi Yayınları tarafından kitaplaştırılan çalışması “Saf ve Düşünceli Romancı” bildiğiniz gibi artık Türkçede. Pamuk’un roman sanatı üzerine verdiği dersleri merakla okumamak mümkün değil elbette.
Alain de Botton’u en çok biz Türkler seviyoruz. Kendisi felsefeyle gündelik yaşamı buluşturma çabaları bakımından aslında tüm dünyada sevilen bir yazar. Ama yine de onu en çok biz seviyoruz. Niye mi?
“Tarih, zannedildiği gibi masum bir malumat küpünden ibaret değildir. İçinden niyetlerimiz geçer, arzularımız, hayallerimiz, hayal kırıklıklarımız ve hınçlarımız geçer. Hasım cepheye yollanacak en müsait ‘bomba’lar tarih cenahında depolanır. Tarih üzerinden kendi cephemize de, karşı tarafa da yollanan mesajlar, ideoloji postanelerinin soğuk damgalarını taşır.”
Allah'ın bir kral olduğunu hiç düşündünüz mü? Allah'ın krallığı altında yaşadığımızı? Yoksa Tanrının krallığı kavramının sadece Yahudiliğe ve Hıristiyanlığa ait bir algılama biçimi olduğunu mu söylersiniz? Halil Hacımüftüoğlu, hayır diyor, “Allah'ın Krallığı” kavramının izinin İslamiyet’te de sürülebilir olduğunu belirtiyor.
Sokrates M.S. 399’da öldüğünde Platon henüz 28 yaşındadır. Sokrates Platon’u hiç tanımasaydı ne olurdu bilemiyoruz ancak bu tanışıklığın Platon’un tüm hayatını değiştirdiğinden, hatta onu büyük bir felsefeci yaptığından haberimiz var.
V.S. Ramachandran, Hintli bir nörolog. İçine doğduğu doğu felsefesi ve Hindu gelenekleri çerçevesinde ona “benlik” kavramının bir yanılsama, bir tür peçe olduğunu öğretilmiş. Aldığı Batı kaynaklı bilimsel eğitim, yaptığı çalışmalar ve türlü çeşit deneyler ise yıllar sonra ona beklenenin aksine bu “yanılsama”nın gerçekliğini işaret eder olmuş.
