Çocukken, Karadeniz’in insana sanki bir asır sürecek kadar uzun gelen ve kesilmeden yağan yağmurlarını izler, can sıkıntısından kurtulmak için kitaplara kaçardım. Yağmur yağdıkça, üzerime hikâyeler de yağardı aslında. Sahi, neye, neyimize yarardı hikâyeler. Ölümden kurtulmak için her gün yepyeni bir hikâye uydurmak zorunda kalan Şehrazat, doğunun gezgin masalcıları mistik bir serüvenin peşinde kıtalar aşan seyyahlar, Marco Polo, İbn Battuta… Her hikâye yeni bir keşif... Önce yakındaki uzakları, sonra içimizdeki yakınları keşfetmek için.
Çocukken haftalar da bana bir yıl kadar uzun sürüyormuş gibi gelirdi. Bunun en büyük sebebi, Jules Verne’in Denizler Altında 20.000 Fersah’ını keşfetmemdi. İlk defa biri karşıma geçip, bambaşka olasılıklardan bahsediyordu. Türkçesi, hayal gücümün dinamitini ateşliyordu yani. Bu müthiş keşfim sayesinde bilimkurguya merak sardım. Bir tarafım uysal bir edebiyat okuru olarak kalırken, öbür yanım hep bilimkurgunun kıraç yollarından yürümem için beni yüreklendirdi. Frank Herbert’in Dune’u ile haftalar geçirirdim misal. Bilmediğim ve aslında hiçbir zaman bilemeyeceğim hayali kara parçalarına Herbert’ın yoldaşlığıyla seyahat ederdim. Bu arada Herbert gerçekten ilginç bir yazardır; daha sekiz yaşındayken yemek masasının üzerine fırlayıp “Ben yazar olacağım” diye tutturur. Babası bu durumu ne kadar ürkütücü bulsa da, dediklerinin arkasında durur Herbert, İkinci Dünya Savaşı yıllarında fotoğrafçılık yapar, Uzak Doğu’ya gider gelir. Dune serisinde bambaşka bir gezegen diye okuduğumuz satırlar, kendi yaşlı gezegenimizin bir tür alegorisidir aslında.
Ursula K. LeGuin de öyle değil midir? Mülksüzler isimli o sapasağlam romanında bize iki ayrı dünyanın savaşını betimler. Hırs, intikam, merhamet duygularının sözlükteki yerlerini birbirine kaynaştırır biraz. Hiç de öyle kocaman laflar edip, ütopyalardan birini seçmez, okur olarak dart tahtasının gövdesine bizi yerleştirir, yap der seçimini, tercih senin. Kazanmak da kaybetmek de senin ellerinde.
Ne yalan söyleyeyim, bilimkurgu türünü hiçbir zaman “gerçekleşmesi mümkün olmayan” tanımıyla birlikte düşünmedim. “Mümkün olasılıkların bütünü” de demedim. Anlatılanların, yaşanılanların bir tür kopyası olduğunu gördüm. Yani Suç ve Ceza ne kadar büyük bir yapıtsa, bana kalsa Otostopçunun Galaksi Rehberi de o kadar büyüktür. Kayıp Zamanın İzinde ne kadar büyükse, Dune serisi de o kadar büyüktür. Hatta bilimkurgu, bir tık daha öndedir. Var mısınız, hayallerinizin dinamitini bir kez daha ateşlemeye…
Yeni yorum gönder