Sabitfikir
Künye | Yazarlar | Giriş Yap

“Yaz kızım”, hayattır bizi ustalıkla katil yapan!

Mehmet Anıl
Can Yayınları

Katiller kaça ayrılır? Katil doğanlar var mıdır gerçekten ya da hepsi sonradan mı katil olur? Herhangi bir sebeple, bilerek, isteyerek, planlı bir şekilde öldürenler (ki bunlara seri katiller de dahildir) bir yana, hayatın katlettirmeye yönlendirdikleri bir yana gibi gelir hep bana. Bu ikinci grupta yer alanlar ister günlere aylara yayılan, isterse de bir anlık cinnetin kurbanı olsunlar fark etmez, cümlede de geçtiği gibi kurbandır onlar. Hayat kan döktürerek kurban eder onları ve gerçekleştirdikleri edim ne kadar kabul edilmez olsa da, bir noktada anlaşılabilirdir sanki. Onların yerinde olsanız, olmaz ya kimbilir, siz de aynısını yapabilirsiniz gibi gelir bazen... Söz konusu bir yaşamı sonlandırmak olunca, ister hayvan, ister bitki, isterse de insan, fark etmez, akan sular durur tabii, akıl yürütmek de bir yere kadar. Ama insanın düşünmekten, kendi içinde yoklamaktan bile çekindiğini ne mutlu ki edebiyat yapar. Kendine özgü bir kurban/katilin yaşamı üzerine kurulu “Forbes Cinayetleri”nde Mehmet Anıl, ölüm üzerinden yaşamı düşünmek gibi netameli bir konuyu cesaretini edebiyattan alarak romanlaştırıyor. Hemen hepimizin tedirgin olmadan düşünemeyeceği karanlık sulardan hayata dair etkileyici, ironik bir hikaye çıkarıyor.

İlk romanı “Pembe Otobüs” ile Yunus Nadi Ödülü’nü alarak dikkatleri üzerine çeken Mehmet Anıl'ın yeni romanı “Forbes Cinayetleri” ile bu dikkati hak ettiğini bir kez daha kanıtlıyor, diyebilirm. Konusu ve adı itibariyle böyle bir izlenim verse de polisiye bir roman değil “Forbes Cinayetleri”. Anıl, bizi katilin peşinde koşturmak yerine bir insanı katil haline getiren hayatın peşinden koşturuyor da ondan...  7 Aralık 1974 tarihinde Buca Forbes Caddesi üzerinde bulunan Güneş Apartmanı’nda 6 kadın öldürülmüştür. Yapılan bütün araştırmalara rağmen ne bir kanıt, ne bir ipucu ne de herhangi bir bağlantı bulunur. 6 kadının cinayeti faili meşhuller listesine girer ve unutulur. Ama unutmayan biri vardır. Aradan geçen 30 yıla rağmen bu altı kadının cinayetini elbette katilleri unutmamıştır ve şimdi cezasını çekmek için hakim karşısındadır. “Forbes Cinayetleri” katilin yargılanmak için Hakime anlattıklarından mürekkep bir roman. İçini dökmelerinden desem daha doğru olur sanırım.

 “Yaz kızım; ben bir özgürlük savaşçısıyım... Dolayısıyla suçluyum Hakim...” diyerek başladığı savunmasına onu 6 kişinin ölümüne götüren yaşamını anlatarak devam eder Doktor Ferit Özerdem. O aslında bir tür tutunamayandır, ya da daha doğrusu tutunmak istemeyen. Çok iyi bir cerrah olabilecekken uzmanlık sınavını önemsememiş, İzmir yakınındaki küçük  bir kasabada taşra hekimliğine razı olmuştur. Üniversitede okurken sık sık kaldığı aile dostları Serteller’in evinde karşılaştığı Yahya Kemaller, Nazım Hikmetler değil de mahallenin çukur bakkalının sözleri olmuştur onu etkileyen. Ama her şey bir yana yıllar geçtikçe düşleri gerçeğin yerine koymuştur Ferit Özerdem. Düşlerinde pek çok kadınla pek çok farklı hayat yaşamak varken bir tanesini seçemez. Hayatı yavaş yavaş bir kenara bırakıp düşlerle yaşamakta o kadar uzmanlaşır ki kendi yarattığı ve Rüya adını verdiği mükemmel kadını da kendi yaratır. Bu şekilde mutludur çok, ta ki hayallerindeki Rüya’yla gerçek hayatta karşılaşana dek...

İlkokul öğretmeni Hülya hayatına girdikten sonra Ferit’in yaşamı ikiye ayrılır. Hülya’yla birlikte geçirdiği aşk dolu mutlu günler ve evine döndükten sonra tek başına yine aynı mutlulukla düşlerine ayırdığı geceler. Ancak zaman geçtikçe Hülya onu bir tercihe zorlayacaktır. Evlilik vakti gelip geçmektedir zira. Ferit önce düşlerden yana kullanır tercihini, Hülya’yı terk eder, sonra vazgeçip geri döner. Ama bu aşk mutlu sona yazgılı değildir. Öyle bir noktaya gelir ki kahramanımız, ne düşlerinden ne de sevgilisinden vazgeçebilmektedir. Bu çıkışsızlık içinde kıvranıp dururken aniden aklına Hülya’yı öldürmek gelir. Madem ki ondan vazgeçemiyordur, o halde öldürmek en iyisidir. “Hülya’yı bir karar vermediğim içi öldürdüm Hakim. Hülya’yı aşık olduğum için öldürdüm. Hülya’yı tek bir hayat yerine binlercesi için öldürdüm.” Anıl, roman ilerledikçe, kahramanının gözünden yaşamın anlamını okura aktardıkça, bu kulağa çılgınca gelen yöntemi olağanlaştırır, mantık çerçevesine oturtur. Öyle ki Ferit’in yerinde kim olsa, aynısını yapardı, düşüncesini ironik bir şekilde zihinlerimize yerleştirir. Bu yerleştirme, yazarın kurduğu oyuna keyifle gelmek anlamını da taşır.

Aslında son derece karanlık bir hikayeyle karşı karşıyayız. Ancak hikayenin karanlığı işlenilen cinayetlerden ziyade içinde bulunduğumuz sistemin çıkışsızlığından kaynaklanıyor, sistemin, dayattığı kurgunun dışında kalmak isteyen herkesi kim olursa olsun haince meczuplaştırdığından... Fakat, diğer yandan da son derece oyunbaz bir yazar Mehmet Anıl. Kapkaranlık bir hikayeyi, oyun oynarcasına keyifle aktarmayı, ustalıkla başarmış. Romanın kurgusu da, sıradışı kahramanı da, hatta bölüm başlarındaki sözde alıntılar da bu oyunculuğun izlerini taşıyor. 
“Forbes Cinayetleri” 400’den fazla yeni Türk romanının yayımlandığı 2009 yılının akılda kalacak birkaç önemli romandan biri olacak hiç şüphesiz. Niyet çok satmak değil de, edebiyat olunca, oluyor da ondan!...

Yorumlar

Yorum Gönder

Yeni yorum gönder

Diğer Yazıları

Tıp ve edebiyat ilişkisi, tıbbın insanla olan ilişkisi gibi tarih boyunca şekil değiştirmiş, her dönem yeni yaklaşımlarla genişlemiştir. Tıbbın tarihi, insan acılarının da tarihidir aslında. Edebiyatın içinde kapladığı yer, diğer bilim dallarından hep daha büyük olmuştur tıbbın.

Roman türü denilince aklıma hemen Lukacs’ın ünlü sözü geliyor: “Roman, tanrının bırakıp gittiği bir dünyanın destanıdır.” İlk büyük roman diyebileceğimiz Don Kişot da aslında Tanrı’nın olmadığı bir dünyanın romanıydı. Roman 18 ve 19. yüzyıllarda siyasi politik bir etki alanına sahipti. Bana kalsa siyasi politik etki alanından hiç vazgeçmedi roman.

Edebiyat en basit tanımıyla malzemesi insan olan bir sanattır. Çünkü insanı anlatmada aracısızdır edebiyat. Tarihin insanı anlattığı söylense de, bu bana hep kocaman bir yalan gibi gelmiştir. Öyle ya, insanı tarih değil, edebiyat anlatır. Tarih ise insanı anlatmada yine edebiyattan faydalanır. İnsanın kendini bulması için önce araması gerekir sanırım.

Doğu Batı sorunu yalnızca bizim edebiyatımıza özgü bir sorunlar yumağı değildir aslında, Rus edebiyatında da benzer bir tartışma söz konusudur. Bütün bir 19. yüzyıl romanı daha sonra şiddetlenecek bu tartışmanın ilk alevinin yakıldığı metinlerle doludur.

“Ev ki ayrıntıdır. Susmalar, küçük sevinçler, küçük acılar, küçük konuşmalar, küçük yalnızlıklar...Hepsi hepsi.” Tüm dünyayı eve sığdırmaya çalıştığımız şu günlerde İlhan Berk’in evle ilgili metnine bile küçük şeyleri konu etmesi o kadar güzel ki. Siz nasıl düşünürsünüz bilmem ama bana göre de evle ilgili olan her şey “küçük”tür.

Kulis

Bir Rüya Gibi Dağılacak Olan Hokkabazlar Dünyasında Yaşıyoruz

ŞahaneBirKitap

Kaan Burak Şen, yavaştan genç yazar olarak anılmanın sonuna doğru geliyor; Mutlu Kemikler üçüncü kitabı… Kafası bir hayli tuhaf. Şimdilerde bir roman yazdığı da söyleniyor, fakat öncesinde belirtmekte fayda var: Mutlu Kemikler öykü derlemesi henüz çıktı, pek başka bir kitaba benzetilecek bir havası da yok bu kitabın.

Editörden

Tıp ve edebiyat ilişkisi, tıbbın insanla olan ilişkisi gibi tarih boyunca şekil değiştirmiş, her dönem yeni yaklaşımlarla genişlemiştir. Tıbbın tarihi, insan acılarının da tarihidir aslında. Edebiyatın içinde kapladığı yer, diğer bilim dallarından hep daha büyük olmuştur tıbbın.